Het halve dorp moest verhuizen
De Doleantie in Hijlaard
- Auteur: Kees Bevaart (Nederland)
- Soort boek: Friese geschiedenis, kerkgeschiedenis
- Uitgever: Noordboek
- Verschijnt: 15 oktober 2025
- Omvang: 352 pagina’s
- Uitgave: gebonden boek
- Prijs: € 34,90
- Boek bestellen bij: Bol / Libris
Kees Bevaart Het halve dorp moest verhuizen recensie
Als er in de media een boekbespreking, review of recensie verschijnt van Het halve dorp moest verhuizen, De Doleantie in Hijlaard, geschreven door Kees Bevaart, dan besteden we er op deze pagina aandacht aan.
Flaptekst van het boek van Kees Bevaart over de Doleantie in Hijlaard
Friesland ligt bezaaid met honderden terpdorpen, met elk een eigen kerk. Veehouders, ambachtslieden en arbeiders werkten er samen in een alledaagse werkverdeling en in (ogenschijnlijke) gemoedelijkheid. Zo ook in Hijlaard, iets ten zuidwesten van Leeuwarden.
Op kerkelijk gebied groeide echter in de loop van de negentiende eeuw een schisma dat achteraf gemakkelijk aanwijsbaar is, maar door de dorpelingen lange tijd niet als zodanig werd ervaren. Orthodoxe en vrijzinnige hervormden groeiden uit elkaar, waarbij in Hijlaard vooral twee veehouderfamilies tegenover elkaar stonden. Die tweestrijd kwam tot uiting in een breuk: de Doleantie van 1887. Een meerderheid van de bevolking brak met de Hervormde Kerk, verloor daardoor haar kerkelijke bezittingen en stichtte vervolgens een eigen kerk en kerkgebouw.
Ook elders in Nederland werden dorpsgemeenschappen gespleten door de Doleantie, maar in Hijlaard liet zich de strijd tot in bijzonderheden reconstrueren: geen enkele Hijlaarder kon ontkomen aan het maken van een keuze (tot en met ‘de dronkaard en de gek’). En toen de vrijzinnigen de strijd hadden gewonnen, volgde hun wraak – het halve dorp moest verhuizen.
Kees Bevaart studeerde Culturele antropologie en Theorie en methoden van de eigentijdse geschiedenis aan de Vrije Universiteit.