En ineens was er oorlog
- Redactie: Erwin van Loo, Nicolette Faber-Wittenberg (Nederland)
- Soort boek: fotoboek, oorlogsgeschiedenis
- Uitgever: WBOOKS
- Verschijnt: 8 mei 2025
- Omvang: 272 pagina’s
- Uitgave: gebonden boek
- Prijs: € 44,95 (na 1 augustus 2025 € 49,95)
- Boek bestellen bij: Bol / Libris
Erwin van Loo En ineens was er oorlog recensie
Als er in de media een boekbespreking of review verschijnt van En ineens was er oorlog het boek met foto’s uit mei 1940, geschreven door Erwin van Loo, dan besteden we er op deze pagina aandacht aan.
Flaptekst fotoboek over Nederland in mei 1940
“Morgen bij het aanbreken van de dag, je begrijpt me wel”. Dit bericht stuurt de Nederlandse defensieattaché in Berlijn Bert Sas in de avond van 9 mei 1940 naar de Nederlandse legerleiding in Den Haag. Sas heeft het bij het rechte eind. Slechts een paar uur later vallen de eerste bommen op Nederlands grondgebied en steken Duitse militairen de grens over. De neutraliteit is geschonden. Nederland is in oorlog.
Slechts vijf dagen. Zo lang duurt de strijd in mei 1940. Nog geen week heeft de Wehrmacht nodig om Nederland te bezetten. Dat zo kort weerstand kan worden geboden lijkt te veronderstellen dat het Nederlandse leger er in mei 1940 niet veel van terechtbrengt. Dat is ook jarenlang het heersende beeld: wegens een sterk verwaarloosde defensie en een weinig krijgshaftige instelling lijdt Nederland in mei 1940 een snelle nederlaag. Om de vijf dagen oorlog kortweg af te doen als de strijd tussen een falend Nederlands leger met antieke wapens tegen een superieure tegenstander doet echter de waarheid te veel geweld aan. De werkelijkheid is minder zwart-wit. Inderdaad is er in mei 1940 meer dan eens sprake van falend leiderschap aan Nederlandse kant, van lafhartig optreden en van vluchtgedrag. Maar er zijn ook veel voorbeelden van doordacht en moedig optreden, van opperste plichtsbetrachting en van standhouden tot de laatste man. Bijna 2.200 Nederlandse militairen verliezen tijdens de strijd het leven, net als 2.500 burgers. Alleen al daarom verdient de mei-oorlog een plaats in het collectieve geheugen.
De mei-oorlog staat – 85 jaar na dato – evenwel niet meer scherp op het netvlies van de Nederlander. De herinnering is deels verdrongen. Het was immers een pijnlijke nederlaag die ook nog eens in de schaduw staat van nog heftiger oorlogsgebeurtenissen, zoals de Holocaust, de Hongerwinter en de bevrijdingsperiode. Bovendien zijn bijna alle ooggetuigen ondertussen overleden. Verhalen uit de eerste hand kunnen niet meer worden verteld. Zelfs het globale strijdverloop is voor veel Nederlanders daardoor ondertussen onbekend. Daarmee dreigt het verhaal van de mei-oorlog steeds meer op de achtergrond te raken. Dat is onwenselijk, want het vormt een belangrijke episode in de moderne Nederlandse geschiedenis. Niet alleen raakt Nederland op 10 mei 1940 voor het eerst in 125 jaar weer in oorlog, het markeert ook het begin van een donkere periode van vijf jaar bezetting. Kortom, de mei-oorlog ‘verdient’ het om terug op het netvlies van de Nederlander te worden gebracht. Wat is dan passender dan een boek over deze strijd waarin vooral het beeld de boventoon voert? En ineens was het oorlog. Mei 1940 in beeld is hiervan het resultaat.
En ineens was het oorlog. Mei 1940 in beeld neemt de lezer mee terug naar deze traumatische meidagen. Aan de hand van uniek beeld- en kaartmateriaal van het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH) wordt de strijd op toegankelijke wijze verteld. Veel komt aan bod: de mobilisatietijd, de gevechten in alle delen van het land, de oorlog op zee en in de lucht en tenslotte de capitulatie en de eerste bezettingsweken. Het brengt de oorlog van mei 1940 weer heel dichtbij.
Hoewel het boek de meidagen in heel Nederland beschrijft, zijn er enkele geografische zwaartepunten:
- de strijd in Zuid-Limburg – 10 mei 1940,
- Maastricht – 10 mei 1940,
- de strijd in Noord-Brabant – mei 1940,
- de Grebbelinie – situatie 11 mei 1940,
- de Grebbeberg – situatie in de ochtend van 11 mei 1940 en de Duitse opmars,
- de opmars door Noord-Nederland en de strijd bij Kornwerderzand – mei 1940,
- de strijd rond Den Haag – mei 1940,
- Vliegveld Ockenburg – mei 1940, Vliegveld Valkenburg – mei 1940,
- Vliegveld Ypenburg – mei 1940,
- de strijd in en rond Rotterdam, Moerdijk en Dordrecht – mei 1940,
- de strijd op het water en in de lucht – mei 1940,
- de strijd in Zeeland – mei 1940.