Categorie archieven: Friese geschiedenis

Kees Bevaart – Het halve dorp moest verhuizen

Kees Bevaart Het halve dorp moest verhuizen recensie en informatie boek over de Doleantie in Hijlaard, het dorp in Friesland. Op 11 december 2025 verschijnt bij Uitgeverij Noordboek het boek van Kees Bevaart, de Nederlandse cultureel antropoloog en historicus. Hier lees je informatie over de inhoud van het boek, de auteur en over de uitgave.

Kees Bevaart Het halve dorp moest verhuizen recensie

Als er in de media een boekbespreking, review of recensie verschijnt van Het halve dorp moest verhuizen, De Doleantie in Hijlaard, geschreven door Kees Bevaart, dan besteden we er op deze pagina aandacht aan.

Kees Bevaart Het halve dorp moest verhuizen

Het halve dorp moest verhuizen

De Doleantie in Hijlaard

  • Auteur: Kees Bevaart (Nederland)
  • Soort boek: Friese geschiedenis, kerkgeschiedenis
  • Uitgever: Noordboek
  • Verschijnt: 11 december 2025
  • Omvang: 352 pagina’s
  • Uitgave: gebonden boek
  • Prijs: € 34,90
  • Boek bestellen bij: Bol / Libris

Flaptekst van het boek van Kees Bevaart over de Doleantie in Hijlaard

Friesland ligt bezaaid met honderden terpdorpen, met elk een eigen kerk. Veehouders, ambachtslieden en arbeiders werkten er samen in een alledaagse werkverdeling en in (ogenschijnlijke) gemoedelijkheid. Zo ook in Hijlaard, iets ten zuidwesten van Leeuwarden.

Op kerkelijk gebied groeide echter in de loop van de negentiende eeuw een schisma dat achteraf gemakkelijk aanwijsbaar is, maar door de dorpelingen lange tijd niet als zodanig werd ervaren. Orthodoxe en vrijzinnige hervormden groeiden uit elkaar, waarbij in Hijlaard vooral twee veehouderfamilies tegenover elkaar stonden. Die tweestrijd kwam tot uiting in een breuk: de Doleantie van 1887. Een meerderheid van de bevolking brak met de Hervormde Kerk, verloor daardoor haar kerkelijke bezittingen en stichtte vervolgens een eigen kerk en kerkgebouw.

Ook elders in Nederland werden dorpsgemeenschappen gespleten door de Doleantie, maar in Hijlaard liet zich de strijd tot in bijzonderheden reconstrueren: geen enkele Hijlaarder kon ontkomen aan het maken van een keuze (tot en met ‘de dronkaard en de gek’). En toen de vrijzinnigen de strijd hadden gewonnen, volgde hun wraak – het halve dorp moest verhuizen.

Kees Bevaart studeerde Culturele antropologie en Theorie en methoden van de eigentijdse geschiedenis aan de Vrije Universiteit.

Bijpassende boeken

Oebele Vries – Het Heilige Roomse Rijk en de Friese vrijheid

Oebele Vries Het Heilige Roomse Rijk en de Friese vrijheid recensie en informatie boek over Friesland in de vijftiende eeuw. Op 15 januari 2025 verschijnt bij Uitgeverij Noordboek het boek van historicus Oebele Vries over Friesland in de later middeleeuwen. Hier lees je informatie over de inhoud van het geschiedenisboek, de auteur en over de uitgave.

Oebele Vries Het Heilige Roomse Rijk en de Friese vrijheid recensie

Als er in de media een boekbespreking, review of recensie verschijnt van Het Heilige Roomse Rijk en de Friese vrijheid, geschreven door Oebele Vries, dan besteden we er op deze pagina aandacht aan.

Oebele Vries Het Heilige Roomse Rijk en de Friese vrijheid

Het Heilige Roomse Rijk en de Friese vrijheid

  • Auteur: Oebele Vries (Nederland)
  • Soort boek: Friese geschiedenis
  • Uitgever: Noordboek
  • Verschijnt: 15 januari 2026
  • Omvang: 320 pagina’s
  • Uitgave: paperback
  • Prijs: € 27,90
  • Boek bestellen bij: Boekenwereld / Bol / Libris

Flaptekst geschiedenisboek van Oebele Vries over laatmiddeleeuws Friesland

In het laatmiddeleeuwse Friesland, tussen Zuiderzee en Wezer, was geen plaats voor graven, hertogen of bisschoppen, maar ontwikkelde zich een reeks van ‘republiekjes’, waar óf gekozen rechters óf plaatselijke machthebbers een zwakke vorm van gezag uitoefenden. Dit staat bekend onder het begrip ‘Friese vrijheid’. Friesland was gelegen aan de rand van het Heilige Roomse Rijk, waaronder het ressorteerde. Dit boek laat zien dat dit Rijk in de vijftiende eeuw serieuze pogingen in het werk stelde om de Friese landen in de Rijksstructuur te integreren. Dit gebeurde door de Friese vrijheid te bevestigen en tegelijk de Friese landen nauwer aan het Rijk te binden. Dit uitermate interessante experiment liep uit op een grandioze mislukking. Hiervan wist uiteindelijk een Duitse vorst, hertog Albrecht van Saksen, te profiteren en zo verloor Friesland in 1498 zijn onafhankelijke status.

Het begrip Friese vrijheid klinkt nog steeds door in het hedendaagse Fryslân.

Oebele Vries is geboren op 19 mei 1947 in Westergeest, Noardeast-Fryslân in Friesland. Hij studeerde geschiedenis met bijvak Oudfries aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG), waar hij in 1986 promoveerde op dit proefschrift. Verder is hij de auteur van verscheidene publicaties op het gebied van de middeleeuwse geschiedenis van Friesland, de Oudfriese filologie en de bezettingstijd.

Bijpassende boeken

Bert Koene – Wereldverbeteraar Vitus Bruinsma

Bert Koene Wereldverbeteraar Vitus Bruinsma recensie en informatie biografie van een serieuze avonturier in sociale politiek, vrije liefde en veel meer. Op 6 november 2025 verschijnt bij Walburg Pers de biografie van Vitus Bruinsma, de Friese politicus en natuurwetenschapper en oprichter van de Vereniging tegen kwakzalverij, geschreven door Bert Koene. Hier lees je informatie over de inhoud van het boek, de auteur en over de uitgave.

Bert Koene Wereldverbeteraar Vitus Bruinsma recensie

  • “Een vlot geschreven en welkome biografie van een opmerkelijk moderne hoofdpersoon uit de vroege Nederlandse arbeidersbeweging.” (Remieg Aerts, emeritus-hoogleraar Nederlandse geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam)

Bert Koene Wereldverbeteraar Vitus Bruinsma

Wereldverbeteraar Vitus Bruinsma, 1850-1916

Serieuze avonturier in sociale politiek, vrije liefde en veel meer

  • Auteur: Bert Koene (Nederland)
  • Soort boek: biografie, Friese geschiedenis
  • Uitgever: Walburg Pers
  • Verschijnt: 6 november 2025
  • Omvang: 224 pagina’s
  • Uitgave: paperback
  • Prijs: € 24,99
  • Boek bestellen bij: Boekenwereld / Bol / Libris

Flaptekst van de biografie van Vitus Bruinsma

De opkomst van het socialisme in Nederland is verbonden met de namen Domela Nieuwenhuis en Troelstra. Er was echter nog iemand in het spel: Vitus Bruinsma. Ook hij had een eigen partij en genoot nationale bekendheid, maar verdween door ziekte al vroeg van het toneel en werd vergeten.

Vrijdenker Bruinsma, in 1850 geboren in de betere burgerij van Leeuwarden, manifesteerde zich op allerlei gebieden: bestrijding van kwakzalverij, steun aan Multatuli, strijd voor hervormingen in onderwijs en landbouw, popularisering van moderne wetenschap. Ook zijn privéleven was opvallend: hij verliet zijn vrouw en ging samenwonen met schrijfster en feministe Frederike van Uildriks.

Bert Koene is als fysicus werkzaam geweest in diverse onderzoeksinstellingen, laatstelijk in het versnellerinstituut CERN. Sinds zijn pensionering houdt hij zich voornamelijk bezig met geschiedkundig onderzoek. Hij publiceerde diverse biografieën.

Bijpassende boeken