Rodaan Al Galidi Duizend-en-een nachtmerries Recensie

Wat fijn dat Rodaan zijn verhalenboek begint met een geruststelling. Dat je niet onderweg als lezer denkt, hè wat lees ik eigenlijk, over wie en wat lees ik. Wat schotelt Rodaan mij voor? Alle verhalen zijn ernstig geloofwaardig ook al valt het een en ander niet zomaar makkelijk te bevatten. Heerlijke verhalen, met een glimlach te lezen, met schaamte over angst en onwetendheid van de zogenaamde “andere” medemens, over liefde, verdriet, medemenselijkheid, dood, onmacht, terrorisme.

Mooie verhalen over liefde, verdriet, medemenselijkheid, dood, onmacht, terrorisme

In zijn eerste verhaal over Andrea maakt Rodaan een heldere analyse over de Nederlander. Wanneer kun je hem of haar aanspreken? Hij vraagt zich dat af wanneer hij Andrea op straat tegen komt. Hij voelt zich warm worden, voelt zich beter wanneer hij haar ziet. Maar aanspreken? Dat is een heel ander hoofdstuk. Tot zijn stomme verbazing begint zij een gesprek en nodigt hem bij haar thuis uit. Opgepoetst gaat hij daarheen en ontdekt al snel waarom zij nooit bezoek kreeg. In de volgende verhalen kijkt Rodaan met grote ogen naar de luxe die de Nederlander zich kan permitteren. Zoals hardop praten over ongemakkelijke fysieke kwalen, en iets heel anders, je op zo’n manier betrokken voelen bij de dieren en de natuur dat het niet meer mogelijk lijkt daarvan de schoonheid te ervaren. De verdwaasde blindheid van het terrorisme verpakt Rodaan in een ontroerend grappig verhaal. Het is niet belangrijk wat je aanricht met een bomgordel om. Niet belangrijk wie of wat de slachtoffers zijn. Nee, er moet gedood worden, anders roep je als terrorist eigenstandig Allah aan en maakt hem verantwoordelijk voor jouw grote falen. Uiteindelijk blijft de terrorist erg alleen in verwarring achter. Maar ook later in een verhaal wordt je getuige van het handelen van Abdulrachman. Hij krijgt een rijtjeshuis aangeboden naast Kim van Dijk. Zij houdt ervan in haar tuin te liggen en van de zon te genieten in minimale kledij en vindt dat hij haar tegen ander ogen moet beschermen. Dit kan toch niet. Na vele pogingen lukt het hem kennis met haar te maken. Dit ontaardt in een Babylonische spraakverwarring, waarin duidelijk wordt dat hij al haar bewegingen volgt. Het contact verwatert direct maar Abdulrachman blijft elk geluid waarin hij haar aanwezigheid vermoedt aangrijpen om haar te willen zien. Stalken???

Het is ontroerend om te lezen hoe Rodaan als buitenstaander kijkt naar de vele gektes van de Westerse medemens. Hoe moet hij zich daartoe verhouden? Als kijken in een spiegel lees, kijk je mee zoals in het verhaal, Ik liep terug. Dit verhaal begint zo; Ik was mezelf verloren. Toen dat tot me doorgedrongen was, begon ik aan de tocht naar Santiago de Compostella. Sommigen die de tocht achter de rug hadden, hadden verteld dat zij zichzelf hadden gevonden, en niet in gesloten kamers of donkere kroegen, niet in de praktijken of behandelkamers van psychologen of psychiaters. Daarom besloot ik naar Santiago de Compostella te gaan. Om mezelf te vinden. Ik dacht; als ik mezelf vind laat ik mezelf nooit meer los. Maar wie is er uiteindelijk tevreden met zijn/haar eigengevonden zelf? Het beste kun je gewoon teruglopen, En dan het uurtje Chi Kung? In de Amerikaanse versie leer je dat de hele wereld van jou is. De Duitse versie houdt het kleiner, beperk je tot bewustwording van de frisse lucht die je inademt en vergeet dan even de luchtverontreiniging. De Hollandse meester kan pas dan aan het werk wanneer iedereen netjes in een rij staat, geordend werken, dat zijn de regels, De Spaanse meester neemt zijn pupillen mee naar het strand, er moet flamenco gedanst worden. De Iraakse meester hoopt dat er tijdens zijn sessies geen bomaanslagen zullen zijn. Prachtig, liefdevol. Adem in, adem uit. Verhalen over hoe te leven met en tegenover je buren of liever niet met hen te leven maar hoe doe je dat, je niets van hen aan te trekken? Zulke vragen komen ook al op in het boven aangehaalde verhaal over Abdulrachman, maar ook in; Unieke Oliver. Ook het verhaal van Margje Huisjes maakt het niet weten hoe dit moet, pijnlijk duidelijk.

Het is ontroerend om te lezen hoe Rodaan als buitenstaander kijkt naar de westerse medemens

Vele verhalen in deze bundel zetten je aan het denken, confronteren je met je eigen standpunten en vooringenomenheden. Dat voelt regelmatig ongemakkelijk. Maar even vaak wordt je geroerd door liefde en de kunst om de kleinste dingen die een mooie kleur even aan het leven te zien, ruiken, proeven. Knap hoe Rodaan regelmatig van positie verwisseld in de verschillende verhalen. Regelmatig is hij zelf het onderwerp en lees je hoe hij zich vragen stelt bij onze samenleving in al haar facetten. Geeft hij subtiel aan hoe het menselijk gezicht van “het grote samenleven“ vertroebeld wordt door op angst gebaseerde regeltjes, geschreven en onuitgesproken regeltjes. Als toeschouwer wijst hij de lezer op prachtige, ontroerende, en ook in zijn ogen absurde kanten van de Westerse verwende wereld. Kortom, dit boek kan op ieder nachtkastje. Het lijkt mij aan te bevelen al deze verhalen één voor één tot je te nemen. Meestal zal het dan lukken met een glimlach de nacht in te gaan. Rodaan Al Galidi Duizend-en-een nachtmerries is gewaardeerd met ★★★★★ (uitstekend).

Recensie: Mieke Koster