Koen De Vos De geniale stad recensie en informatie over de inhoud van het boek over Florence. Op 11 oktober 2019 verschijnt bij Ambo | Anthos het boek over de geschiedenis van de Italiaanse stad Florence in de 15e eeuw van Koen De Vos.

Koen De Vos De geniale stad Recensie en Informatie

In De geniale stad staat de Florence centraal en wordt de vraag beantwoord waarom in de 15^e eeuw juist in Florence zoveel geleerden en topkunstenaars opdoken, die talloze innovaties in de kunst en wetenschappen zouden introduceren. Hoe was het mogelijk dat in een stad met amper 60.000 inwoners in honderd jaar zoveel zo veel meesterwerken werden gemaakt.

De auteur van dit boek, Koen de Vos (1971), heeft zich hierover gebogen. In zijn inleiding vertelt hij dat hij tijdens zijn studie Romaanse talen en literatuur merkte dat deze vraag nauwelijks de aandacht kreeg. Bekend is natuurlijk wel dat Florence in de 14^e en 15^e eeuw een belangrijke culturele rol heeft gespeeld en dat Leonardo da Vinci, Michelangelo, Rafael en Botticelli, om er maar een paar grootheden te noemen, iets met de Italiaanse Renaissance te maken hadden. Maar dat deze kunstenaars tot de meest invloedrijkste personen uit de westerse kunstgeschiedenis gerekend werden, was de auteur zich niet bewust. Zij leefden zij aan zij met de machtige en invloedrijke De Medici familie, die de kunst begunstigde, de architect Brunelleschi, bekend van de koepel van de kathedraal, de beeldhouwers Ghiberti en Donatello, de wereldreizigers Vespucci en Da Verrazzano en nog vele andere schrijvers, filosofen en historici.

“In mijn geest zag ik al deze genieën als kunstenaars en geleerden die geïsoleerd van elkaar opgroeiden en nauwelijks elkaars pad kruisten. Dat beeld bleek echter niet te kloppen. Alle hierboven genoemden zijn in Florence geboren of doorgebracht. Ze kwamen elkaar tegen op straat, gingen samen naar de kroeg, deelden ideeën en minnaressen en streden geregeld om dezelfde opdrachten.”

De Vos heeft zijn boek opgebouwd in negen genialiteitsbevorderende factoren, die ook een samenhang met elkaar hebben. Deze factoren moeten niet beschouwd worden als een dwingend kader of een blauwdruk maar eerder als omstandigheden die Florence zijn creatieve prestatie positief hebben beïnvloed. Ze vormen een synthese uit tal van bronnen uit wetenschappelijke onderzoeken over creatieve stedengemeenschappen uit vroegere tijden, uit onderzoek naar genialiteit bij individuen en creatieve processen in organisaties.

Het antwoord op de vraag hoe een stad met slechts 60.000 inwoners zoveel meesterwerken voortbracht

Voordat de negen factoren behandeld worden, staat de auteur stil bij de criteria die de wetenschap hanteert om iemand een genie te noemen. En wat zijn de vier voorwaarden die nodig zijn om uit te groeien tot een genie.

Vervolgens worden de negen factoren in hoofdstukken behandeld, die samengevat erop neer komen dat je op het juiste moment op de juiste plek moest zijn. Er was geld als inspiratiebron, er waren ideeën die met elkaar gedeeld werden, leiderschap, wedstrijden in ontwerp voor grootse projecten en Florence was ook een verdeelcentrum van reputaties en nieuwe ideeën. Interessant is het hoofdstuk: Politiek: instabiliteit is goed! En iedereen doet mee.

Is er een directe link tussen instabiliteit zoals hoge inflatie, sociale en politieke onrust, en slechte resultaten? De Vos denkt van niet. Gemeenschappen met veel genieën trachten de dominantie af te remmen, de diversiteit te bevorderen en aan mensen met verschillende visies niet alleen kansen te geven om die visies te uiten, maar ook om deel te nemen aan de macht. Het feit dat de republiek Florence zo’n lang leven beschoren was met inwoners die er met hand en tand voor gevochten hebben en met machthebbers die er altijd voor gewaakt hebben te tornen aan deze regeringsvorm, noopt de auteur tot de conclusie te komen dat de aversie voor dominantie een belangrijk deel was voor hun cultureel DNA. Dominantie zet een rem op de creativiteit en ondernemingsdrang. Het instabiele politieke systeem van Florence hield de inwoner alert en het spoorde mensen aan initiatieven te nemen om hun situatie te verbeteren. Allemaal factoren die bijdroegen aan de zo geroemde dynamiek van Florence.

Helaas doofde de creativiteit op den duur uit “van een spetterend door buskruit aangestoken vuurwerk tot een nauwelijks zichtbaar houtskoolvuurtje dat eeuwen na het feest nog steeds bleef smeulen als een lauwe herinnering aan wat het ooit geweest is.”

De Vos wijt de uitdoving aan geopolitieke gebeurtenissen. In 1492 ontdekte Columbus Amerika. Aan deze reis hadden de Florentijnen meebetaald, maar ze konden niet genoeg profiteren van deze ontdekking als Spanje, Frankrijk, Engeland en De Nederlanden. Want Florence was vooral gericht op de Middellandse Zeehandel en beschikte niet over een vloot die waardig was de zeeën te bevaren. Ook in 1492 overleed Lorenzo de Medici, de grote verzamelaar van kunstwerken.

Doet volkomen recht aan het unieke karakter van de stad met vele unieke kunstenaars en wetenschappers

Het boek is geschreven vooral voor liefhebbers van de kunst en (kunst)geschiedenis. Zij zullen ongetwijfeld smullen van de vele beschreven kunstenaars en hun werken, hun leefomstandigheden, hun verhouding tot de bevolking en de heersers. Er is wel wat voorkennis en vooral interesse nodig om dit werk tot je te kunnen nemen. Maar het boek brengt de lezer veel kennis bij en daarmee geniet je nog veel meer van de kunstwerken, die ook buiten Florence te zien zijn.

Het boek bevat een paar kleurenfoto’s van beschreven werken en gebouwen, een namenregister en een onvolledig overzicht van de kunstenaars, wetenschappers uitvinders enz die in de 15^e eeuw geboren zijn of er een groot deel van hun leven hebben doorgebracht met hun meesterwerken. Een kleine opmerking: De auteur verwijst in het hele boek (ook op de kaft) naar Florence met haar, Dit is onjuist. Florence is onzijdig. Er moet dus verwezen worden met het bezittelijk voornaamwoord zijn.

De Vos heeft na diepgaande studie het antwoord gevonden waarom er juist in Florence in de 15^e eeuw zoveel geniale kunstenaars leefden. In negen lezenwaardige hoofdstukken worden de factoren duidelijk en diepgaand beschreven waardoor Florence tot grote bloei kon komen. De geniale stad is gewaardeerd met de maximale ∗∗∗∗∗ (uitmuntend).

Recensie van Jos van Raan

De geniale stad

Waarom Florence zoveel genieën voortbracht in haar gouden vijftiende eeuw

• • Schrijver: Koen De Vos (België)
  • Soort boek: geschiedenisboek
  • Uitgever: Ambo | Anthos
  • Verschijnt: 11 oktober 2019
  • Omvang: 352 pagina’s
  • Uitgave: Gebonden Boek / Ebook
  • Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitmuntend)
  • Boek bestellen bij: Bol / Libris

 

Flaptekst van het boek over Florence

De geniale stad van wetenschapper Koen de Vos is een ode aan de Italiaanse renaissance. Een prachtige geschiedenis over de geniale kunstenaar in vijftiende-eeuws Florence en de meesterwerken die zij nalieten. Wat de zeventiende eeuw voor Amsterdam is, is de vijftiende eeuw voor Florence. In minder dan honderd jaar vestigden kunstenaars en denkers als Leonardo da Vinci, Michelangelo, Machiavelli, Rafaël, Botticelli, Brunelleschi, Fra Angelico en Lorenzo de’ Medici de naam van deze kleine stad. Hun werken worden over de hele wereld bewonderd. Deze kunstenaars en geleerden stonden aan de vooravond van de renaissance, een periode die talloze innovaties in de kunst zou introduceren.

Waar kwam die ongeëvenaarde bloei vandaan en hoe is die te verklaren? Hoe is het mogelijk dat een stadje met amper 60.000 inwoners in een tijdsbestek van krap honderd jaar zoveel genieën voortbracht? Aan de hand van negen voorwaarden die genialiteit mogelijk maken, schetst Koen De Vos in zijn boek wat het vijftiende-eeuwse Florence zo bijzonder maakte en hoe zoveel Florentijnse kunstenaars en denkers de loop van de kunstgeschiedenis voorgoed hebben kunnen bepalen.

Bijpassende Boeken en Informatie

• Nieuwe Geschiedenisboeken