Thomas H. von der Dunk Zuid-Tirol is niet Italië recensie waardering en informatie over de inhoud van het geschiedenisboek. In 2018 is bij Uitgeverij Vantilt het boek van Thomas H. vonder Dunk Zuid-Tirol is niet Italië! Een honderd jaar oud Europees grensgeval verschenen.
Thomas H. von der Dunk Zuid-Tirol is niet Italië Recensie
“Zij hangen de was op het balkon, wij zetten daar geraniums neer. ” Aldus het antwoord van een Duitstalige inwoner van Tirol op de vraag waarin hij verschilde van zijn Italiaans sprekende buren.
Italië kreeg na afloop van de Eerste Wereldoorlog als oorlogsbuit onder andere Zuid-Tirol, het strook land vanaf de Brennerpas naar het zuiden tot 20 km boven Trente. Dit ging ten koste van Oostenrijk, dat de oorlog verloren had. Hiermee was de Risorgimento, de eenwording van Italië, voltooid. Als land tenminste. Er werd echter nauwelijks rekening gehouden met de wensen van de bevolking van deze streek. Terecht merkt de auteur op dat bij de herverdeling van Europa in 1919 zogenaamde strategische overwegingen in het algemeen niet meer dan een deel van de internationaal plunderingspolitiek vormden. Ontevredenheid met de oorlogsbuit was een belangrijke oorzaak van de opkomst van de fascisten in Italië. En met het fascisme was Italië veel eerder dan Duitsland.
Het streven naar italianisering en het effect voor Zuid-Tirol
Toen Mussolini aan de macht kwam, streefde die naar italianisering. Italianen werden verleid om zich in Tirol te vestigen. Op deze manier zouden er meer Italianen in Zuid-Tirol komen te wonen en zou de Duitse cultuur vanzelf wel ophouden te bestaan. Er werden veel nieuwe huizen en fabrieken voor hen gebouwd. En de Tirolers zelf konden zich in Duitsland vestigen. Na de Tweede Wereldoorlog, waarin Italië zich bijtijds bij de geallieerden aansloot en daardoor bij de winnaars behoorde, bleef Zuid-Tirol bij Italië. Maar de Tirolers voelden zich bedrogen toen het beloofde zelfbestuur uitbleef. Er barstte in de zestiger jaren geweld los, bomaanslagen, martelingen door de politie en doden waren het gevolg. Uiteindelijk kwam Italië, mede door druk van de Verenigde Naties, tot inkeer en ging praten met Oostenrijk en de Tirolers. Dit leidde tot het autonomiestatuut van 1972.
Er was weer gelegenheid voor de Tiroolse cultuur en er kwamen Duitstalige scholen naast Italiaanse. Deze talen waren gelijkgesteld. Ook kwam het standbeeld van de middeleeuwse troubadour Walther von der Vogelweide uit een afgelegen park terug naar het centrale plein van Bozen.
Overdaad aan gedetailleerde informatie over Zuid-Tirol in de laatste 100 jaar
De auteur Von der Dunk is cultuurhistoricus en columnist van oa de Volkskrant. Hij promoveerde op een proefschrift over de politieke en ideologische aspecten van de monumentencultus in het Heilige Roomse Rijk. Het onderwerp past dus wel bij hem. En dat is in het boek wel te merken. De lezer krijgt een overdaad aan gedetailleerde informatie wat er de laatste 100 jaar in Zuid-Tirol heeft plaats gevonden. Breed, omslachtig en met veel tussenzinnen – Von der Dunk heeft een voorkeur om stukjes zin tussen 2 streepjes te zetten – wordt de geschiedenis verteld. En als de lezer denkt, dat het verhaal wat jaren is opgeschoten, valt de auteur terug in de tijd en herhaalt zich. Veel aandacht krijgt de periode 1919-1945. En juist wanneer de oplossing voor het probleem-Tirol nadert, gaat het verhaal in een versnelling.
Toch is het onderwerp boeiend, al is het voor de vele vakantiegangers op weg naar Italië. Die reizen over de A22 richting Gardameer en beseffen waarschijnlijk niet welke geschiedenis ze passeren. Alleen al de bloederige veldslagen die in de Grote Oorlog 1915-1918 daar in de bergen hebben plaats gevonden. En dan nog de gevolgen van die oorlog. Het is boek is ruim voorzien van kaarten en foto’s, de meeste door de auteur gemaakt. Een personen-, gebouwen- en zakenregister alsmede een lijst geraadpleegde literatuur maken het boek compleet. Thomas H. von der Dunk Zuid-Tirol is niet Italië is gewaardeerd met ∗∗∗∗∗ (zeer goed).
Recensie van Jos van Raan
Thomas H. von der Dunk – Zuid-Tirol is niet Italië
Een honderd jaar oud Europees grensgeval
- Titel: Zuid-Tirol is niet Italië!
- Schrijver: Thomas H. von der Dunk (Nederland)
- Soort boek: geschiedenisboek
- Uitgever: Uitgeverij Vantilt
- Verschenen: 2018
- Omvang: 384 pagina’s (rijk geïllustreerd)
- Uitgave: Paperback
- Tags: Italië, grens, Zuid-Tirol
- Waardering: ∗∗∗∗∗ (zeer goed) Jos van Raan