Welke Fins-Oegrische talen worden er gesproken?

Welke Fins-Oegrische talen worden er gesproken? In welke landen en gebieden wordt er nu nog een Finoegrische taal gesproken? Hoe worden deze levende Finoegrische talen genoemd en door welk volk wordt deze gesproken?

Wat voor soort talen omvat het Fins-Oegrische talen?

De Fins-Oegrische taalfamilie (ook wel geschreven als Finoegrisch) heeft twee belangrijke takken, de Fins-Permische en de Oegrische. De Fins-Oegrische volkeren die talen uit deze familie spreken hebben vrij zeker een gemeenschappelijke vroege geschiedenis. Echter later is geschiedenis is echter heel verschillend verlopen.

Alhoewel er nog wel discussie over bestaat bij wetenschappers worden de voorouders van de Oeraalse (Fins-Oegrische en Samojeedse) volkeren over meestal in verband gebracht met de mesolithische bevolking van Noordoost-Europa, waarbij in dit geval ook het Wolga-Oeralgebied gerekend wordt. Maar de invloed van deze volheren strekte zich echter uit tot diep in Siberië.

Kenmerkend voor alle Finoegrische talen is dat er veel naamvallen gebruikt worden om onder andere plaatsbepalingen, bezitsrelaties, en verandering uit te drukken. Het aantal naamvallen kan trouwens aanzienlijk verschillen per taal per taal.

Boeken over de Fins-Oegrische talen

Hier is een aantal boeken te vinden waarin de Finoegrische taal het onderwerp is. Links verwijzen naar uitgebreide informatie over de inhoud van het boek, de auteur en bestelmogelijkheden.

Björn Collinder – An Introduction to the Uralic Languages

taalkundige geschiedenis
uitgever: University of California Press
taal: Engels
Dit Engelstalige boek is geschreven door een van de meest vooraanstaande taalwetenschappers op het gebied van de de Fins-Oegrische talen, de uit Zweden afkomstige Björn Collinder. De eerste editie werd gepubliceerd in 1965. Maar het boek wordt nog steeds gezien als een van de belangrijkste uitgaven over de talengroep die verschenen is…lees verder >

Naamvallen per Finoegrische taal

Om je een idee te geven van de hoeveelheid naamvallen die gebruikt worden in Fins-Oegrische talen, hieronder een overzicht van een aantal van de talen.

Wepsisch– 24 naamvallen
Hongaars – 21 naamvallen (er is discussie over het aantal)
Fins – 15 naamvallen
Estisch – 14 naamvallen
Moksja – 13 naamvallen
Erzja – 12 naamvallen
Inari-Samisch – 9 naamvallen
Noord-Samisch – 6 naamvallen

Welke Fins-Oegrische talen worden er nu gesproken?

Op dit moment worden er nog zo’n dertig Fins-Oegrische talen gesproeken. Maar er is wel een aantal talen dat dreigt uit te sterven of kortgeleden uitgestorven is. De talengroep wordt door taalkundigen meestal ingedeeld in twee hoofdgroepen: Oegrische talen en Fins-Perimische talen. Onder deze hoofdgroepen worden de talen daarna steeds verfijnder ingedeeld. Hieronder is een overzicht van de taalgroep te vinden. Ook is het aantal sprekers dat de taal nog spreekt opgenomen. Hierbij gaat het om een schatting omdat exacte aantallen vaak lastig te achterhalen zijn.

Oegrische talen

Hongaars (magyar) circa 14,5 miljoen sprekers

Ob-Oegrische talen

- Chantisch (ook wel Ostjaaks) circa 12.000 sprekers
- Wogoels (ook wel Mansisch) circa 2000 sprekers

Fins-Permische talen

Permische talen

- Zurjeens (ook wel Komi) circa 110.000 sprekers
- Komi-Permjaaks circa 63.000 (in 2010)
- Komi-Jazva (waarschijnlijk uitgestorven)
- Wotjaaks (ook wel Oedmoerts) circa 460.000 sprekers

Wolga-Finse talen

Mari of Tsjeremissisch circa 600.000 sprekers
- Berg-Mari
- Weide-Mari
- Weide-Mari
Mordwiens
- Erzja circa 57.000 sprekers
- Moksja circa 19.500 sprekers
Moeromisch (uitgestorven)
Mesjtsjeraans (uitgestorven)
Merjaans (uitgestorven)
Fins-Samische talen
- Samisch (Sámegiella) circa 20.000 sprekers
  - West-Samisch
    - Zuid-Samisch circa 500 sprekers
    - Ume-Samisch (bijna uitgestorven)
    - Lule-Samisch circa 600 sprekers
    - Pite-Samisch (bijna uitgestorven)
    - Noord-Samisch circa 15.000 sprekers
  - Oost-Samisch
    - Kainuu-Samisch (uitgestorven
    - Kemi-Samisch (uitgestorven)
    - Inari-Samisch circa 400 sprekers
    - Akkala-Samisch (uitgestorven)
    - Kildin-Samisch circa 340 sprekers
    - Skolt-Samisch circa 330 sprekers
    - Ter-Samisch (uitgestorven)
- Oostzee-Finse talen
  - Fins (Suomi) circa 5 miljoen sprekers
    - Meänkieli circa 60.000 sprekers
    - Kveens circa 4000 sprekers
  - Karelisch circa 27.000 sprekers
    - Olonetsisch circa 20.000 sprekers
    - Ludisch circa 3000 sprekers
  - Estisch circa 1,1 miljoen sprekers
    - Seto circa 4000 sprekers
    - Võro circa 65.000 sprekers
  - Wepsisch circa 3400 sprekers
  - Wotisch (waarschijnlijk uitgestorven)
  - Lijfs (waarschijnlijk uitgestorven
  - Ingrisch (bijna uitgestorven, minder dan 50 spekers)

Samojeeds

Noord-Samojeedse talen

- - Enets of Jenissej-Samojeeds (waarschijnlijk uitgestorven)
  - Nenets of Joeraaks/Joerak-Samojeeds circa 22.000 sprekers
  - Nganasaans of Tavgi-Samojeeds (bijna uitgestorven, circa 300 sprekers)
  - Joeratsisch (uitgestorven)

Zuid-Samojeeds

- - Kamassisch (uitgestorven in 1989)
  - Matorisch (uitgestorven in 19e eeuw)
  - Selkoeps circa 1200 sprekers

Bijpassende informatie

Afbeelding bovenzijde: kerk aan de Witte Zee in Rabocheostrovsk, Karelië, Rusland (S. Gussev, Unsplash)