Dorothy West – De bruiloft

Dorothy West De bruiloft recensie en informatie over de inhoud van de Afro-Amerikaanse roman uit 1995. Op 23 maart 2023 verschijnt bij uitgeverij Cossee de Nederlandse vertaling van de roman The Wedding van de Amerikaanse schrijfster Dorothy West. Schrijfster Pauline Weikamp heeft de roman gelezen en gewaardeerd met de maximale ∗∗∗∗∗ (uitmuntend).

Dorothy West De bruiloft recensie en informatie

Van alle landen die even ver van Nederland liggen voelen de Verenigde Staten het meest dichtbij. Ik heb zo vaak naar series als naar Friends of the Gilmore Girls gekeken en de boeken van Jonathan Franzen en Dave Eggers verslonden dat het zo dichtbij voelt dat ik mezelf er soms op betrap dat ik denk dat ik Amerika ken. Maar boeken als De Bruiloft van Dorothy West laten me zien dat niets minder waar is. Sterker nog, dit boek heeft me laten zien dat ik zelfs mezelf nog niet helemaal ken. Het heeft me laten zien hoe gemakkelijk ik in vooroordelen denk en daar ben ik me kapot van geschrokken

Het verhaal speelt zich af op Martha’s Vineyard, een eiland voor de kust van Massachusetts in de jaren vijftig. De openingsscéne gaat over het Ovaal, een park op het eiland waar mooie grote huizen staan in een ovaal, opgetuigd voor de zomer zoals West schrijft, keurig uitgelijnd op smetteloze carrés van groen gazon. Vervolgens schrijft ze: ‘Ze vormden een fort, een bolwerk van de zwarte gemeenschap. De ingezetenen konden pochen dat zij, of nog beter, dat hun voorouders al een tweede huis hadden sinds de tijd dat maar weinig zwarte mensen boven de rang van de bediende een zomerse exodus ondernamen.’ Bam. Hier werd ik direct geconfronteerd met een afschuwelijk vooroordeel in mijzelf. Ik dacht eerst dat ik het verkeerd had gelezen. Dat er eigenlijk stond dat deze vakantiehuizen toebehoorden aan witte mensen. Daarna dacht ik: misschien is dit een roman waarin alles is omgedraaid: zwart is rijk, wit is arm, zwart heeft de macht, een wit heeft niks. Zo zit dat klaarblijkelijk in mijn hoofd dat ik niet gewoon kon lezen wat er stond: rijke zwarten in de jaren vijftig met een knoeperd van een zomerhuis op Martha’s Vineyard. Ik wist dit niet. Ik wist niet dat in het Noorden van de VS, waar slavernij en segregatie al jaren daarvoor waren afgeschaft, rijke zwarte families woonden, de mannen waren artsen en professoren en door het jaar heen woonden ze in statige huizen in Boston en New York. Ik schrok van mezelf. Hoezo dacht ik dat een zwarte Amerikaan in de jaren vijftig per definitie arm moest zijn?

Vervolgens kwam ik erachter dat ik nog nooit had nagedacht over wat het betekent om minder zwart te zijn dan zwart. De Bruiloft gaat over de trouwerij van Shelby Coles en Meade.  Meade is wit, zoals ikzelf. Shelby ziet er alleen wit uit. In dit caleidoscopische verhaal neemt West ons mee in de geschiedenis van de familieleden van Shelby. Die van haar moeders kant waarin vooral haar 98-jarige overgrootmoeder Grams een belangrijke rol speelt. Grams is de dochter van Kolonel Shelby, geboren in het diepe zuiden en spierwit. In haar hoofd ben je wit of zwart en die twee moeten niet gemengd worden. Dat haar eigen dochter trouwde met de zoon van een zwarte dienstmeid en een dochter kreeg vindt ze verschrikkelijk, toch heeft ze na haar dochters dood gezorgd voor haar kleindochter Corinne, Shelby’s moeder. Niet dat dat haar kijk op zwarte mensen heeft veranderd. Shelby’s zus Liz is getrouwd met een zwarte man, en Grams weigert hun kindje vast te houden omdat ze veel te zwart is. In de lijn van de vader komen ook drie gemengde huwelijken voor waardoor Shelby een wit uiterlijk heeft met blonde haren en blauwe ogen. In misschien wel het belangrijkste hoofdstuk van het boek beschrijft West hoe Shelby als klein meisje tijdens een van de vele zomer in de Ovaal verdwaalde. Als snel sloeg de familie Coles alarm en er ging een bericht rond over het eiland: wie heeft er een meisje uit de Ovaal gezien? Ze draagt een rood shirt en een geel jurkje. Iedereen zocht naar een zwart meisje niet naar een blond meisje met blauwe ogen. Als iemand Shelby vindt gelooft niemand dat dit een zwart meisje is en telkens wordt aan haar gevraagd: ‘Ben jij zwart?’ De kleine Shelby heeft geen idee wat mensen daarmee bedoelen behalve dat ze voor het eerst in haar leven voelt dat kleur klaarblijkelijk heel belangrijk is. Voor wit en voor zwart. Haar zwarte grootouders zitten in haar en dat maakt haar zwart en dat is alles wat telt. En daarmee botste ik keihard tegen een tweede vooroordeel aan: ik dacht oprecht dat wie je grootouders zijn minder belangrijk was. Hoe dom kon ik zijn? Natuurlijk is de geschiedenis van je familie belangrijk, wat zij hebben meegemaakt sijpelt door in jou. Daar is geen ontkomen aan. Ik heb mezelf denk ik in slaap proberen te sussen door de pijn van zwarte families in het verleden te willen laten terwijl ik donders goed weet dat zoiets niet kan. Een pijnlijke constatering, maar ook een noodzakelijke.

En zo neemt West me mee aan haar hand. Zij is de alwetende verteller en wijst naar wat ik nog te leren heb. Over wit zijn, over zwart zijn. Over vooroordelen die de verschillende gemeenschappen over elkaar én over zichzelf hebben. Over mijn eigen vooroordelen.

Ik ben dankbaar dat ik dit boek heb mogen lezen, het heeft mijn kijk op de wereld een tikkeltje veranderd en dat een boek dat kan vind ik groots.

Dankjewel Dorothy West. Gewaardeerd met ∗∗∗∗∗ (uitmuntend).

Recensie van Paulien Weikamp


Dorothy West De bruiloft Recensie

De bruiloft

  • Schrijfster: Dorothy West (Verenigde Staten)
  • Soort boek: Amerikaanse schrijfster
  • Origineel: The Wedding (1995)
  • Nederlandse vertaling: Anna Helmers-Dielema
  • Uitgever: Cossee
  • Verschijnt: 15 mei 2023
  • Omvang: 320 pagina’s
  • Uitgave: paperback / ebook
  • Prijs: € 22,99 / € 14,99
  • Boek bestellen bij: Bol / Libris
  • Waardering Paulien Weikamp: ∗∗∗∗∗ (uitmuntend)

Flaptekst van de roman uit 1995 van Dorothy West

Op het eiland Martha’s Vineyard, voor de kust van Massachusetts, ligt ‘het Ovaal’: een pittoresk parkje omringd door vakantiehuizen, waar elke zomer een hechte zwarte gemeenschap samenkomt. Het is 1953. Morgen trouwt Shelby Coles, de oogappel van een van de voornaamste families, met Meade, een witte jazzmuzikant uit New York. In het Ovaal hecht men aan kleur en status. Waarom Shelby, die had kunnen kiezen uit een zee van begerenswaardige mannen met de juiste kleur en achtergrond, haar leven vergooit aan een witte man zonder naam of aanzien, begrijpt niemand.

In elegant en ontroerend proza vertelt Dorothy West hoe Shelby’s voorouders zich hebben geprobeerd vrij te vechten van de ketenen van klasse en ras. Op fijngevoelige wijze verweeft West verleden en heden, Noord en Zuid, zwart en wit. Zo legt ze gaandeweg bloot hoe de keuzes van de familie Coles in elke volgende generatie doorwerken tot de dag van Shelby’s bruiloft, waarop ze zich realiseert hoezeer de ballast van haar familie haar eigen leven beïnvloedt.

Dorothy West (Boston,  2 juni 1907 – 16 augustus 1998) was auteur en journalist, en het jongste lid van de literaire beweging Harlem Renaissance. Ze groeide op in een van de rijkste zwarte families van Boston. In 1948 kwam haar debuutroman The Living is Easy uit, die wel lof oogstte, maar waarvoor desondanks weinig interesse was. Boeken over de subtiele verhoudingen binnen de zwarte middenklasse (posh Black) waren destijds niet en vogue. Het was Jacqueline Onassis – toen redacteur bij Doubleday en buurvrouw van West op het welvarende Martha’s Vineyard – die haar overtuigde aan een nieuwe roman te gaan werken. Toen De bruiloft in 1995 verscheen, werd het onmiddellijk een bestseller.

Bijpassende boeken en informatie