Claire Baglin Werken voor de kost recensie en informatie over de inhoud van de sociale roman uit Frankrijk. Op 6 juni 2023 verschijnt bij Uitgeverij Pluim de Nederlandse vertaling van de roman En salle, geschreven door de Franse schrijfster Claire Baglin.
Claire Baglin Werken voor de kost recensie en informatie
Als de redactie het boek leest, kun je op deze pagina de recensie en waardering vinden van de roman Werken voor de kost. Het boek is geschreven door Claire Baglin. Daarnaast zijn hier gegevens van de uitgave en bestelmogelijkheden opgenomen. Bovendien kun je op deze pagina informatie lezen over de inhoud van de roman van de Franse auteur Claire Baglin.
Recensie van Tim Donker
Hoe dat eigenlijk gaat daar bij die tiep in zijn kot, je vraagt het je soms af. Ik weet hoeveel boeken hij binnen krijgt want ik was ooit zijn postbode. En ook nu nog weet ik het. Collega’s weten dat ik hem ken en voelen nogal eens de noodzaak om iets tegen me te zeggen over de hoeveelheid pakketten die ze nu weer moesten bezorgen bij “die vriend van jou”, en dan wil ik iets zeggen maar dan draven ze alweer weg. Hou het erop dat het een eindeloze stroom boeken is. Soms krijg ik daar wat van. Soms een hele stapel. Soms twee of drie. Soms weken lang niks. Hoe gaat dat daar eigenlijk bij die tiep in zijn kot, vraag ik me dan af, hoe maakt hij zijn selecties, hoe maakt hij zijn stapeltjes, waar kijkt hij naar, wat denkt hij waarin te zien. Is wat ik me soms afvraag, is wat ik me deze keer vooral afvroeg, naja, bij het eerste doorbladeren van Werken voor de kost dan, wat een biezonder flauwe titel maarja de orzjienele titel is En salle, ik weet niet wat dat betekent, ik heb Frans zo snel mogelijk uit mijn vakkenpakket geweerd, en ik was dan nog de talenman maar dat Frans dat moest ik niet dat vrat ik niet dat wou ik niet dat moest weg, ik weet, dus niet, wat “en salle” betekent maar vast niet “werken voor de kost”, zou het niet gewoon “op zaal” betekenen of denk ik nu te simpel?
Dat eerste doorbladeren is meestal laat op de avond. Het moet donker zijn en iedereen moet weg zijn uit de huiskamer behalve ikzelf. Ik wil iets moois in mijn glas bij het eerste doorbladeren want het eerste doorbladeren is mooi, is soms zelfs mojer nog dat het feitelijke lezen van een boek, het heeft iets met voorpret te maken denk ik. Het heeft te maken met aanraken maar nog niet aangeraakt worden, het heeft te maken met zien en vermoeden maar nog niet doorgronden, het is, denk ik, bijna eroties. Maar niet bij Baglin dan. Die stomme titel, die achterlijke voorkant, en dan ging het gaan over iemand die in een fastfoodrestaurant ging werken, waarom, Theo, dacht je dat dit iets voor mij ging zijn? Misschien vroeger. Misschien ooit. Misschien toen de zogeheten nixgeneratie een soort revelatie voor me was. Dat boeken ook nergens over mochten gaan, over banale alledaagse dingen, over simpele mensen met simpele beroepen, over dingen die je kon zien als je uit je raam keek of door de stad liep, dat literatuur nabij kon zijn, ja, toen, dat was wel iets, toen ja. Maar een fastfoodrestaurant, ik wist het niet, ik dacht niet dat ik dat iets ging vinden, niet meer, niet nu.
Maar dan ga je lezen. Ooit ga je lezen. Je gaat toch een keer beginnen met lezen. En ik las. En wat een geniaal, overweldigend, fantasties, briljant, extreem goed boek is Werken voor de kost.
Dit gaat niet over iemand die in een fastfoodrestaurant gaat werken. Dit gaat over hoe het is om in leven te zijn. Baglins betoverende ingreep bestaat eruit dat ze het heden voortdurend doorsnijdt met het verleden. Vanaf de eerste bladzijde. Het begint ermee dat de hoofdpersoon solliciteert naar de baan in het fastfoodrestaurant; een sollicitatie die de lezer flardmatig, in brokjes, geserveerd krijgt want steeds opnieuw gaan we terug naar die gebeurtenis waar het achterplat van spreekt: een vakansie wordt afgesloten met een bezoekje aan een fastfoodrestaurant, klaarblijkelijk een unikum voor de familie, en de kinderen rennen vooruit. Het zoeken naar een plaatsje, naar de wc gaan, frietjes eten, de speeltjes bij het menu bekijken, zulke dingen, en dan klinkt er een zin uit het heden op: “Nee nee ik ken vooral uw keten. Die andere heb ik nooit geprobeerd.” Het flitsen tussen twee tijdlijnen geeft Werken voor de kost een razend tempo en ik was bang dat alleen de sollicitatie zo beschreven zou worden maar neen, gelukkig, gans het boek doorheen blijft Baglin wisselen tussen heden en verleden, zij het dat er verderop in het boek wel wat langer in één tijd gehangen blijft worden wat betekent dat het van dolle vaart naar volle vaart gaat.
Wisselen van tijdslijn is montage, maar de pracht van Werken voor de kost zit niet alleen in de montage. Baglin heeft ook een heel eigen, volstrekt unieke schrijfstijl. Ze maakt lange zinnen, waar ze soms direkte rede zonder aanhalingstekens in verwerkt. Hoewel het raast, geeft het ook goed de monotonie van de aldag weer: alles dat maar door gaat, alles dat samensmelt tot één grauwe brei waarin haast geen onderscheid meer is tussen beeld en geluid; het behoort alles gewoon tot diezelfde grauwzaamheid waaruit de dagen zijn opgetrokken. Dat is hoe het leven gaat: je bent kind en je gaat met je ouders en je broer naar een fastfoodrestaurant en dan op een dag ben je geen kind meer en heb je een of andere afmattende afstompende uitzichtloze rotbaan. De lezer krijgt het allemaal over zich uitgestort en de lezer vindt dat fantasties, deze lezer in ieder geval wel. Misschien alleen jammer van al die Engelse termen zoals hostess, drive, shift, locker, trash, rush, booth, floorplan maar dan weer misschien is dat wel gangbaar in de snelvoedselindustrie.
Het achterplat spreekt ten aanzien van die eerste herinnering aan een fastfoodrestaurant wel over een droomwereld maar eigenlijk is die allereerste ervaring ook weer niet heel geweldig: er zijn teveel vermaningen, er wordt een vieze omgeving beschreven, de vader vraagt te vaak of ze nou blij zijn, en het eten is op voor je het in de gaten hebt. Dit is wel het moje, dit is wel het hele moje aan dit boek: de kindertijd wordt niet gespaard, is opgenomen in de grauwzaamheid, verveling, de vader is fabrieksarbeider, de monotonie van zijn werk en later de monotonie van het werk van de dochter, gewoonstleven, verveling, de folder van een meubelzaak lezen was al een hele gebeurtenis, ruziënde ouders, een boze moeder, elektronische apparaten bij het groot vuil weghalen, een uiterst treurig feestje, bezoek aan een bijna dode opa en oma, later, maar dan zijn we de hedenlijn al bijna genaderd, iets als een eerste vriendje. Niets lijkt meer gewicht te krijgen dan iets anders, het komt er allemaal in één lange gulp uit. Het leven was niet leuk, het leven is niet leuk, het leven wordt niet leuk, het leven is maar: in leven zijn.
Dit is een indringend portret van sociale ongelijkheid, segt se, nuja, ik weet niet, dit zijn gewoon mensen met banen, ongeschoolde banen, de vader en de dochter in ongeschoolde banen, voor de dochter iets tijdelijks misschien, maar misschien dacht de vader dat ook wel, dat is gewoon hoe levens gaan, je doet maar iets, denk je, dit is vandaag en ineens was het je hele leven. Dit is een portret ja een indringend portret oké maar dan van hoe het leven zoek gaat met dingen die je misschien niet eens biezonder leuk vond, het raast over je heen, je hebt zelf niks te zeggen, het wordt als een net over je uitgeworpen.
Werken voor de kost is een debuut. Een debuut van 157 pagina’s. Sommige schrijvers hebben een oeuvre nodig om nog niet half zo verpletterend te zijn als Claire Baglin hier in een relatief dun boekje is. Als deze lijn voortgezet wordt, heb ik zojuist het eerste boek van de beste schrijver ter wereld gelezen.
Werken voor de kost
- Auteur: Claire Baglin (Frankrijk)
- Soort boek: Franse sociale roman
- Origineel: En salle (2022)
- Nederlandse vertaling: Joris Vermeulen
- Uitgever: Uitgeverij Pluim
- Verschijnt: 6 juni 2023
- Omvang: 160 pagina’s
- Uitgave: paperback / ebook
- Prijs: € 22,99 / € 14,99
- Boek bestellen bij: Bol / Libris
Flaptekst van de roman van Claire Baglin
Als kind staat voor de verteller het bezoek aan een fastfoodrestaurant symbool voor dromen: het is vakantie, de belofte van de keurig ingepakte burger, de felbegeerde frietjes en het vooruitzicht op het speeltje.
Later, als jongvolwassene, blijft van de droom weinig over wanneer de verteller de zomer doorbrengt op de werkvloer bij dezelfde keten om een studie te bekostigen. De mechanische, repetitieve handelingen roepen de herinneringen op aan het arbeidersleven van vader in de fabriek.
Dit veelbelovende debuut is een heerlijk kijkje in de keuken, niet alleen van de fastfoodindustrie, maar van de samenleving als geheel. Vlot en soms droogjes, bij tijden met scherpe humor geeft Baglin een indringend beeld van klassenongelijkheid.