Tag archieven: Mieke Koster

Wolf Wondratschek – Zelfportret met Russische piano

Wolf Wondratschek Zelfportret met Russische piano recensie waardering en informatie over de inhoud van deze Duitse roman. Op 4 april 2019 verschijnt bij Uitgeverij Lebowski de roman van Wolf Wondratschek Zelfportret met Russische piano.

Wolf Wondratschek Zelfportret met Russische piano Recensie

De schrijver ontmoet in een koffiehuis in Wenen de uitgerangeerde Russische pianist. De stand van zaken omtrent zijn leven vat hij zo samen: ”Onbegrijpelijk hoe nutteloos een mens kan worden, die op het eind in een gat in je geheugen past, zonder schoenen, zonder dromen….” Direct al op de eerste bladzijde van dit boek trekt Wondratschek je zijn verhaal in. Met woorden die maken dat je met de schrijver en de pianist wegdroomt, mijmert, over het leven van de oude man Soeverin, lang geleden een beroemde Russische pianist. Dat je je als lezer telkens weer afvraagt of de schrijver en de pianist elkaar nodig hebben om in gesprek te zijn. Want zijn ze dat eigenlijk wel?

Onbegrijpelijk hoe nutteloos een mens kan worden, die op het eind in een gat in je geheugen past, zonder schoenen, zonder dromen…

De pianist is stel je je zo voor; een goedmoedige oude Russische man, met Aziatische trekken die hij van zijn grootvader heeft, het product van zich generaties lang vermengde volksstammen, een ver achter de Oeral opgegroeid kind van de Russische steppe, dat meer sliep dan dat hij jak reed. Zo’n gedrongen krachtige figuur waarbij je je niet kunt indenken dat hij ooit achter een concertvleugel zat. En nu is hij oud. Hij heeft de blanke huid van een zieke, met het kopje waar hij uit drinkt weet hij nauwelijks zijn mond te bereiken. Zijn ogen tranen, hij kan niet meer tegen het licht. En dan weer zo’n mooie zin; “Zijn zeventig levensjaren kunnen tussen de zinnen in niet ineens in rook opgaan.” (pagina 38).

Wolf Wondratschek Zelfportret met Russische piano Recensie

Wondratschek vertelt over de handen van de pianist na het geven van een concert. Dat die handen heel goed weten tijdens het spelen wat ze doen, maar daarna weet hij zich met die handen geen hemelse raad. En dan ook nog eens dat applaus. Een grote schande is het. Dat moest eigenlijk bij de wet verboden worden. Maar heeft het publiek dan wel echt geluisterd naar Beethoven, Brahms, Schubert. Daarna durf je je niet te laten horen. Respect voor de componisten a.u.b. Totdat iemand hem voorstelt muziek te gaan spelen waar niemand op zit te wachten. Wat een lumineus idee. Spelen wat niemand bevalt, dat was de moeite waar om over na te denken. Uiteindelijk komt dit Soeverin duur te staan. Russische kunstenaars behoren te dansen naar de pijpen van het regime, het Stalinisme, zo niet dan wordt het leven je ernstig zuur gemaakt, dus vertrek je.

Oud worden, uitdoven, vergaan, oplossen in vergetelheid in Wenen

En dan, oud worden, uitdoven, vergaan, oplossen in vergetelheid al is dat de wereldstad Wenen waar veel ontheemde Russen wonen, niet al te ver van huis. Wat moet je dan? De schrijver komt erachter dat de pianist wel vragen stelt maar niet op zijn antwoord zit te wachten. Dat geeft vrij spel om de zoektocht van de schrijver naar de pianist, en de woorden van  de pianist door elkaar heen te laten overlopen. Wie is er aan het woord? Wie is de luisteraar? En wat moet de lezer hiermee?

Wondratschek maakt het de lezer niet makkelijk met deze roman vind ik.  Verwacht vooral geen plot. Veel gefilosofeer zowel van de schrijver als de pianist. Grote levensvragen over de liefde, genieten,  muziek, dood, rouw. Vooral veel vragen maar verwacht  geen antwoorden. Het is een roman die volgens mij heel langzaam gelezen moet worden.

Wellicht gaat deze roman over ontmoetingen, met de ander, met jezelf, de menselijke zoektocht door alle omstandigheden heen. Wellicht, wanneer ik dit boek weer eens lees ik hier heel anders over denk. Zelfportret met Russische piano is gewaardeerd met ∗∗∗∗ (uitstekend).

Recensie van Mieke Koster

Zelfportret met Russische piano

  • Schrijver: Wolf Wondratschek (Duitsland)
  • Soort boek: Duitse roman, psychologische roman
  • Origineel: Selbstbild mit russischem Klavier (2018)
  • Nederlandse vertaling:
  • Uitgever: Lebowski
  • Verschijnt: 4 april 2019
  • Omvang: 288 pagina’s
  • Uitgave: Paperback / Ebook
  • Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
  • Recensie boek: Wondratschek maakt het de lezer niet makkelijk met deze roman vind ik.  Verwacht vooral geen plot. Veel gefilosofeer zowel van de schrijver als de pianist. Grote levensvragen over de liefde, genieten,  muziek, dood, rouw. Vooral veel vragen maar verwacht  geen antwoorden. Het is een roman die volgens mij heel langzaam gelezen moet worden….lees verder >

Wolf Wondratschek bij tv-programma VPRO Boeken

Op zondag 28 april 2018 was Wolf Wondratschek te gast bij het VPRO tv-programma boeken om over zijn roman Zelfportret met Russische piano te spreken.

Wolf Wondratschek Biografische Informatie

Geboren op 14 augustus 1943
Geboorteplaats: Rudolstadt, Thüringen, Duitsland
Nationaliteit: Duitsland
Taal: Duits
Discipline: schrijver
Soort boeken: romans, verhalen
Boeken van Wolf Wondratschek >

Bijpassende Boeken en Informatie

Miriam Guensberg – Held zonder vaderland

Miriam Guensberg Held zonder vaderland recensie en informatie over de inhoud van de biografie van haar vader. Op 24 oktober 2019 verscheen bij Uitgeverij De Kring het nieuwe boek van Miriam Guensberg.

Miriam Guensberg Held zonder vaderland Recensie en Informatie

De Held, de vader van Guensberg, waar deze biografie over gaat, is de Poolse Jood Dolek Guensberg, die als arts bij de eerste Poolse Panterdivisie o.a. streed voor de bevrijding van Zuid-Nederland. Haar vader, de zachtaardigste, vredelievendste, altruïstische, goedgemutste vader, minnaar, hardst werkende man, die er op deze aardkloot rond heeft gelopen. Tenminste in de ogen van zijn dochter. Maar ook een verdrietige man die tijdens zijn leven zoveel slachtoffers heeft gezien, zoveel dierbaren heeft verloren in de jaren tijdens de tweede wereldoorlog. Maar nooit één woord daarover. Wel bij tijd en wijle dat diepe ontroostbare in zijn ogen, dat onbereikbare zwarte, waar hij soms naar verdween.

Prachtig, moedig, en een heftige zoektocht naar het leven van haar vader van voor en tijdens de oorlog. Een ernstig pijnlijke geschiedenis. Maar ook een geschiedenis van onvoorwaardelijke liefde voor zijn vrouw Milleke, die hij aan het eind van de oorlog in Breda ontmoet. Deze liefde geeft hem de kracht om na de oorlog de zwarte, duistere kant van zijn leven, achter zich te laten.

Een held zonder vaderland, dat is haar vader

Omdat vader nooit sprak over de oorlog en de holocaust neemt Guensberg op basis van feitelijke informatie over de rol van Polen in de oorlog de lezer mee door een bijna niet te geloven geschiedenis. Waarom haar vader tekende. Met de inzet van zijn eigen leven zou hij Polen bevrijden van de duivelde tirannen Hitler en Stalin. Polen, al decennia overheerst door Pruisen, Rusland en Oostenrijk en  nu door Stalin en Hitler samen bekonkeld wat haar toekomst zou zijn.

We volgen vader door het bezette Europa, door de ogen van zijn dochter. Zij schets de verschrikkingen op het slachtveld, de achteloosheid waarmee dit Poolse regiment door de westerse wereld miskend werd en is, ook nog na de oorlog.  En hoe de Poolse generaal Mazcek de moreel van zijn manschappen hoog wist te houden. Hij was een man onder de mannen, had niets formeels, sliep net als zijn soldaten in gevechtssituaties onder zijn tank, hij was slim, geestig, warm, wijs, inventief en had moed als deugd hoog in het vaandel staan. Vecht, maar blijf humaan, was zijn devies”

Miriam Guensberg Held zonder vaderland Recensie

De Poolse troepen worden toegevoegd aan het Canadese leger en doen mee aan de landing augustus 1944 op de stranden van Normandië. Zo trekken zij mee met de geallieerden noordwaarts om grote delen van Nederland te bevrijden.

Het is natuurlijk een wonder hoe een Pools joodse arts zich aanmeldde om mee te echten in deze oorlog. Immers had hij de optie om te vluchten. Hij studeerde in Italië af als arts omdat een Jood in Polen geen artsenopleiding mocht doen. Het antisemitisme tierde welig in Europa, maar omdat Dolek Guensberg wist wat er aan de hand was, wist hoe het leven in Europa en specifiek in Polen slechter werd voor de Joden was hij er van overtuigd Polen, was zijn missie samen met het Franse leger, hier een einde aan te maken.

Prachtig en moedig, een heftige zoektocht naar het leven van haar vader van voor en tijdens de oorlog

De zoektocht die Miriam Guensberg naar Polen maakt om meer inzicht te krijgen in het bewogen leven van haar vader en het lot van zijn familie. De rol van het Poolse leger aan beide kanten van het front en de stateloosheid van hen na hun inzet voor Polen en Europa geeft een ontluisterend beeld. Een held zonder vaderland, dat is haar vader. En de titel van dit dekt oprecht de lading van deze biografie. Het is een liefdesdaad voor haar vader en een oproep voor de erkenning van de rol van het Poolse leger bij de bevrijding van een groot deel van Europa. Held zonder vaderland is gewaardeerd met ∗∗∗∗ (uitstekend).

Recensie van Mieke Koster

Held zonder vaderland

Mijn vader Pools, Joods en bevrijder

  • Schrijfster: Miriam Guensberg (Nederland)
  • Soort boek: biografie
  • Uitgever: Uitgeverij De Kring
  • Verschenen: 24 oktober 2019
  • Omvang: 190 pagina’s
  • Uitgave: Paperback
  • Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)

Flaptekst van de biografie van de vader Miriam Guensberg

In “Held zonder vaderland” wordt het leven van de Poolse Jood Dolek Guensberg geschetst, die als arts bij de Eerste Poolse Pantserdivisie streed. Bij de bevrijding van Zuid-Nederland ontmoet hij zijn grote liefde. Na de oorlog bouwt hij met haar een nieuw bestaan op in Twente en wordt één van Nederlands eerste anesthesisten.

Over de Holocaust en de oorlog spreekt hij nog zelden. Miriam Guensberg, die meerdere romans over haar Pools-Joodse achtergrond schreef, duikt ditmaal als biografe in het bewogen verleden van haar vader. Ze zoekt in brieven en documenten en reist naar zijn geboortedorp Nowy Targ. Daar doet ze gruwelijke ontdekkingen over het lot van haar familie. Ook belicht ze de miskende rol van de Poolse bevrijders en de tragiek van hun aan Stalin geofferde vaderland.

Dit persoonlijke verhaal over een moedige en veerkrachtige man zal geen lezer onberoerd laten.

Bijpassende Boeken en Informatie

Eva Meijer – Het schuwste dier

Eva Meijer Het schuwste dier recensie en informatie van de heruitgave van deze roman uit 2011. Op 20 januari 2020 verscheen bij Uitgeverij Cossee deze roman van de Nederlandse schrijfster Eva Meijer.

Eva Meijer Het schuwste dier Recensie en Informatie

De hoofdpersoon in het schuwste dier is een meisje van bijna 18 jaar. Zij studeert net twee maanden in Engeland en wordt plotseling door haar vader teruggeroepen naar Nederland. Haar tante Sonja is dood, plotseling, zelfmoord. Een week lang observeert de hoofdpersoon haar gezin en directe familie om deze dode tante.

De alledaagse reacties en handelingen van haarzelf en haar familie rondom de dood en dus ook het leven. Meijer houdt het zo klein en zo doordeweeks dat de ontreddering van deze familie bij mij direct onder mijn huid ging zitten. Bijvoorbeeld over de zelfdood van tante Sonja: Misschien was het een opwelling geweest, zij was alleen thuis. Ze was het al langer van plan. Misschien was de afstand tussen het van plan zijn en het doen eindelijk klein genoeg geworden om er overheen te stappen, als het begin van een rivier. En even later een observatie van haar ouders: Mijn moeder ging aan tafel zitten, naast mijn vader. Ze raakten elkaar niet aan. Tussen hen lag een diep ravijn. Het lag er al jaren. En over haar eigen onhandigheid: Misschien zou ik iemand moeten bellen, maar ik kan niemand bedenken, en ik wil er liever niet over praten – soms worden dingen meer waar als je ze uitspreekt.

En over de ontmoeting met andere familieleden. Daar was niet meteen rouw, maar veel eerder ontzetting. Eva Meijer schrijft dan; We hielden elkaar vast,dat gaf geen troost deze omhelzing was meer een ontmoeting van drenkelingen. Prachtig. En over hoe de tijd gaat wanneer er een dode is in de directe omgeving; de hoofdpersoon kijkt naar haar moeder, zij bewoog langzamer dan normaal – iedereen bewoog langzamer dan normaal. Ik vroeg mij af of ik ook langzamer bewoog, ik dacht van niet, maar misschien dachten de anderen dat ook. De auto’s buiten leken met normale snelheid door de straat te rijden. Alleen binnen was alles langzaam.

Eva Meijer Het schuwste dier Recensie

Zij, het meisje loopt veel buiten met allerlei honden, haar zusje, haar nichtjes. In elk gezin van deze familie zijn gelukkig huisdieren, veel honden en katten, dat is fijn voor de hoofdpersoon, zij is goed met dieren en in knuffelen. In al haar ontreddering van deze week thuis wordt zij ook nog eens verliefd op een vroegere vriendin. Die woonde in een nieuwbouwwijk. Ook daarover rake observaties; Men was de aanduidingen bij de aanleg van deze wijk vergeten, alles leek op elkaar, met als gevolg dat niemand de weg naar huis kon vinden. Iedereen sliep elke avond ergens anders, ergens waar toevallig ruimte was, bij een onbekend gezin, tussen onbekende meubels. Zo grappig.

Toegankelijke en verpletterend mooie roman over rouw

Intussen is zij bezig een praatje voor te bereiden. Zij zal spreken tijdens de afscheidsdienst van tante. Iemand moet het doen, maar hoe te waken voor clichés? Mensen gebruiken woorden die ze kennen, waarvan ze denken dat die bij de situatie horen, woorden om zich achter te verschuilen.

Deze roman, Het schuwste dier, laat zien hoe mensen zich geen raad weten met de dood. Niet met zichzelf, niet met elkaar. En juist door de rake, alledaagse, doordeweekse observaties van het jonge meisje, het schuwe dier, gereduceerd tot de kleine werkelijkheid van alledag, schrijft zij, Eva Meijer een toegankelijke en verpletterend mooie roman over rouw die is gewaardeerd met de maximale ∗∗∗∗∗ (uitmuntend).

Recensie van Mieke Koster

Het schuwste dier

  • Schrijfster: Eva Meijer (Nederland)
  • Soort boek: psychologische roman
  • Uitgever: Cossee
  • Verschenen: 20 januari 2020 (eerste druk 2011)
  • Omvang: 224 pagina’s
  • Uitgave: Paperback / Ebook
  • Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitmuntend)

Bijpassende boeken en informatie

 

Sigrid Nunez – De vriend Recensie ∗∗∗∗

Sigrid Nunez De vriend recensie en informatie over de inhoud van deze Amerikaanse roman. Op 5 september 2019 verschijnt bij Uitgeverij Atlas Contact de nieuwe roman De vriend van de Amerikaanse schrijfster Sigrid Nunez.

Sigrid Nunez De vriend Recensie

Cambodjaanse vrouwen, die blind zijn geworden door getuige te zijn van alle wreedheden door de Rode Khmer gepleegd. Allen vluchteling, vier jaar achtereen huilen had hen hun gezichtsvermogen ontnomen. Zo begint deze roman van Sigrid Nunez. Dit vertelde de beste vriend van de schrijfster (een van de hoofdpersonen in deze roman) tijdens hun laatste gesprek, want de vriend, ook schrijver pleegt zelfmoord. Zij is verbijsterd. Geen aanwijzingen, geen briefje.

Zij leerde hem kennen tijdens zijn colleges, hartenbreker als hij was, was ook zij gevallen voor zijn charme, innemendheid, zoals veel van zijn studentes. In die tijd stak er nog geen probleem in avances tussen docenten en studentes. Hij en zij voeren daar pittige gesprekken over.

Maar ook over, wat is literatuur? En hoe de intensiteit van zijn liefdesleven onmisbaar was voor zijn werk.  Met drie vrouwen achtereen getrouwd en intussen een actief liefdesleven met jonge cursisten. Zij was bekend bij zijn vrouwen. En nu is hij dood. Echtgenote drie komt haar vragen of zij voor zijn hond wil zorgen. Een Deense dog, zo groot en zwaar als een mens. Hij heeft haar genoemd als het ging over het lot van de hond na zijn dood. Zij woont piepklein in een flatje in New York, huisdieren ten strengste verboden.

Sigrid Nunez De vriend Recensie001Boek-Bestellen

Ja, zij neemt Apollo in huis. De hond is de enige “persoon” in deze roman die een naam heeft. Intussen mijmerend, rouwend, hallucinerend over de dood, de dode vriend, veel grote schrijvers en films citerend over de liefde en de dood. Zoals, Brieven aan een jonge dichter van Rilke. Zij leest voor aan Apollo en merkt dat hij daar rustig van wordt.” Hoed je voor ironie, negeer kritiek, kijk naar wat eenvoudig is, bestudeer de kleine, nederige dingen van de wereld, doe wat moeilijk is, juist omdat het moeilijk is, ga niet op zoek naar antwoorden maar omarm de vragen, ren niet weg voor verdriet of somberheid, want misschien zijn dat precies de omstandigheden die vereist zijn voor jouw werk. Heb de eenzaamheid lief, heb boven alles de eenzaamheid lief” Zij kent Rilkes raadgevingen uit haar hoofd. Over de liefde zegt Rilke; dit zijn twee eenzaamheden die elkaar beschermen, begrenzen en begroeten. Later vraagt zij zich af of Apollo en zij dat niet zijn.

Al mijmerend over literatuur, schrijvers, het vak dat zij doceert merkt zij dat er veel verandert is. Haar leerlingen opdrachten geven over hun eerste seksuele ervaringen bijvoorbeeld kan niet meer. De leerlingen raken uit hun doen. Voor je het weet lig je eruit als docent. De preutsheid slaat toe. Hij, de dode, wilde ook geen les meer geven. Te veel op eieren lopen, geen zieltogende, maatschappijkritische verhalen meer, teveel oppervlakkigheid, te weinig inhoudelijk met betrekking tot de Grote Schrijvers.  Te veel //Me-Too? Leidde dit tot zijn dood?

Prachtige roman over het verscheurende verdriet dat rouwen nu eenmaal is

Het leven van de vrouw gaat door. Zij leest alles wat los en vast zit over zelfmoord, gaat naar haar werk, mag intussen toch in de flat blijven met Apollo. Gelukkig maar, want die twee hebben een mooie relatie samen en is zij nooit zijn teefje geworden.

Nunez schreef een prachtige roman over het verscheurende verdriet dat rouwen nu eenmaal is. De ik-figuur in deze roman zoekt in alle hoeken en gaten naar houvast voor haar innerlijke zielenroerselen en al schrijvend ontstaat een een ode aan de dood, aan de rouw, aan verbondenheid en vriendschap, en aan de literatuur. Ik heb er ernstig van genoten. De vriend is gewaardeerd met ∗∗∗∗ (uitstekend).

Recensie van Mieke Koster

De vriend

  • Schrijfster: Sigrid Nunez (Verenigde Staten)
  • Soort boek: Amerikaanse roman, psychologische roman
  • Origineel: The Friend (2018)
  • Nederlandse vertaling: Maaike Bijnsdorp, Lucie Schaap
  • Uitgever: Atlas Contact
  • Verschijnt: 5 september 2019
  • Omvang: 232 pagina’s
  • Uitgave: Gebonden Boek / Ebook
  • Winnaar National Book Award
  • Waardering boek: ∗∗∗∗ (uitstekend)

Bijpassende Boeken en Informatie

Hans Luijten – Alles voor Vincent

Hans Luijten Alles voor Vincent recensie en informatie over de biografie van de schoonzus van Vincent van Gogh, Jo van Gogh-Bonger (1862-1925). Op 17 september 2019 verschijnt bij Uitgeverij Prometheus verscheen de biografie van Jo van Gogh-Bonger, geschreven door Hans Luijten.

Hans Luijten Alles voor Vincent Recensie

Het leven van Jo van Gogh-Bonger, de echtgenote van Theo van Gogh, de broer van de grote Vincent is boeiend, interessant en onderbelicht. Door deze biografie, geschreven door Hans Luijten, onderzoeker bij het Van Gogh Museum komt hierin verandering. Luijten je mee door het leven van Jo van Gogh-Bonger en met name haar rol om na de dood van Vincent zijn, voor in die tijd extreme kunst, onder de aandacht van het publiek te brengen.

Jo Bonger, een Amsterdams meisje, geboren 4 oktober 1862, in een goed gesitueerd burgergezin. Vader boerde goed. Financieel ging het gezin er stapje bij stapje op vooruit. Een liberaal gezin waar zowel de jongens als de meisjes gedegen onderwijs volgden en waar muziek een vanzelfsprekend onderdeel was van de opvoeding. “ In het dagelijks leven vond het gezin aansluiting bij de burgerij. Daaruit vloeiden bepaalde interesses en een zeker ingetogen gedrag voort” blz.30. Jo was slim, doorliep de HBS en haalde de M.O.akte Engels. Het was en hecht gezin, de volwassen leden zwierven uit over Europa. Jo had een speciale band met haar broer Andries, die in Parijs werkte, kunsthandelaar was en contact had met Theo van Gogh.

Luijten je mee door het leven van Jo van Gogh-Bonger en haar rol bij de erkenning voor Vincent van Gogh

Ondanks haar zeer brede opvoeding en ontwikkeling wist Jo niets van moderne kunst. Dus toen zij zich bij Theo voegde vanwege hun huwelijk voelde zij zich vaak erg ongemakkelijk en geïntimideerd door de kunstenaars die regelmatig bij Theo over de vloer kwamen. Natuurlijk wist zij dat zij Vincent erbij kreeg toe zij trouwde met Theo. Die twee hadden immers een bijna symbiotische relatie. Zoals algemeen bekend stierf Vincent toen Theo en Jo twee jaar getrouwd waren, een half jaar later stierf ook Theo. Jo bleef achter in Parijs met kleine Vincent, nog een jaar oud en een huis vol met alle kunst van Vincent die in die tijd vooral een onbegrepen kunstenaar. Wat bedoelt die man met het gebruik van extreme kleuren, het weergeven van het leven op het platte land, de gewone nietszeggende arbeiders. Kunst was iets voor de gegoede burgerij, die zich absoluut niet inliet met het gepeupel, niets begreep van schilderijen en schetsen gebaseerd op de dagelijkse emoties en ontberingen van het gewone volk en van de kunstenaar. Veel te gevaarlijk.

Dus aan Jo de schone taak om de missie van Theo voort te zetten en het werk van Vincent zoveel mogelijk bekend te maken. Bij de kunstkenners, kunsthandelaren, een vanouds her mannenbolwerk. Hoe doe je dat? Net weduwe, net moeder, in je eentje in Parijs. Gelukkig had zij in Nederland een behoorlijk uitgebreid netwerk wat door de jaren heen door Jo goed onderhouden was. En op aandringen van een goede vriendin Anna Veth-Dirks verhuist zij naar Bussum. Daar landde zij in een warm bed van schrijvers, kunstkenners, en zij was weer dicht bij haar familie. Villa Helma werd een pension vol met kunst en dus een pleisterplaats voor veel gelijkgestemden. Vanuit hier begon haar tomeloze en nooit aflatende netwerken Vincents werk beetje bij beetje gewaardeerd te krijgen in de behoudende kunstwereld.

Hans Luijten Alles voor Vincent Recensie001Boek-Bestellen

Op de een of andere manier wist Jo bij wie zij moest zijn, welke wegen zij moest bewandelen, wie zij nodig had, en wat ging werken en wat niet. Door de jaren heen zie je Jo sterker worden, zich niets aantrekken van het mannenbolwerk, dat natuurlijk een graantje wil meepikken van de langzaam roeiende faam van Vincent, dat vrouwtje heeft immers hun steun nodig. Maar Jo laat zich de les niet lezen, en vooral door het lezen en analyseren van de briefwisseling van de twee broers begint Jo de deskundige bij uitstek te worden m.b.t. Vincents kunst e zijn stijgende marktwaarde. Het wordt Jo duidelijk dat het publiceren van de briefwisseling onontbeerlijk is om ook  de rest van de wereld meer (be)grip te laten krijgen op de kunst van Vincent. Hans Luijten beschrijft dit proces minutieus en beeldend.

Intussen is Jo ook moeder van de kleine Vincent. Heeft zij uitgesproken ideeën hoe dat moet, opvoeden. Moet een kind in vrijheid alle de mogelijkheden krijgen de wereld om zich heen te ontdekken, zodat de ontwikkeling van een kind, zich zonder al te veel druk van de ouders gaat passen bij de mogelijkheden, interesses en kwaliteiten. Verder zet Jo zich in voor de sociaaldemocratie. Wil zij de arbeidsomstandigheden van vrouwen verbeteren en is zij actief in verwerven van het vrouwenkiesrecht.

Een vrouw waar rekening moest worden gehouden en die de touwtjes stevig in handen had

In Alles voor Vincent schets Luijten vooral het beeld van de zakenvrouw Jo Bonger-Van Gogh. Hoe zij zichzelf wegcijferde de missie waarvoor haar man Theo op aarde was, voort te zetten. Met veel verve, en toenemende kennis van de moderne en vooral Vincent van Goghs kunst wordt zij een zelfverzekerde kunstminnende en kunstkennende onderhandelaar over hoe, wanneer en waar Vincents kunst aan de man wordt gebracht. Iemand waar rekening moest worden gehouden. Iemand die de touwtjes stevig in handen had. In die tijd natuurlijk absoluut niet vanzelfsprekend voor een vrouw. Wat een sterk wijf.

Helaas laat Luijtens de lezer ook wat verweesd achter. Wat betreft het innerlijk en emotionele leven van Jo Bonger. Zij die zoveel meemaakte, tot twee maal toe haar man verloor, in haar eentje haar kind groot moest trekken, zich een plek moest verwerven in een vanouds mannenbolwerk, de onbegrepen kunst van haar zwager aan de man moest brengen,in een tijd dat het niet gewoon was dat een vrouw zich zo’n positie toedichtte, hoe was dat allemaal voor haar? Dat heb ik wel een beetje gemist. Wellicht komt staat er binnenkort een vrouwelijke biografe op om deze kant van Jo te beschrijven. Alles voor Vincent is gewaardeerd met ∗∗∗∗ (uitstekend).

Recensie van Mieke Koster

Alles voor Vincent

Het leven van Jo van Gogh-Borger

  • Schrijver: Hans Luijten (Nederland)
  • Soort boek: biografie
  • Uitgever: Prometheus
  • Verschenen: 17 september 2019
  • Omvang: 600 pagina’s
  • Uitgave: Gebonden Boek
  • Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)

Bijpassende Boeken en Informatie

Jhumpa Lahiri – Waar ik nu ben ∗∗∗∗∗

Jhumpa Lahiri Waar ik nu ben recensie en informatie nieuwe roman. In augustus 2019 verschijnt bij Uitgeverij Atlas Contact de Nederlandse vertaling van de roman Dove mi trovo van Jhumpa Lahiri.

Jhumpa Lahiri Waar ik nu ben Recensie en Informatie

Lahiri schetst in kleine dagelijkse portretten het leven van een alleenstaande vrouw van in de veertig, ergens in Italië. Portretjes geschetst op basis de dagelijkse rituelen van deze, niet bij naam genoemde hoofdpersoon uit deze roman. Beetje bij beetje leer je haar kennen, deze docente aan de universiteit in de niet genoemde stad waar zij werkt en woont. De lezer leert haar kennen, de schrijfster kent haar door en door, de vrouw, de hoofdpersoon, is eerder een toeschouwer in haar eigen leven dan dat zij eraan meedoet.

Waar is dat voor nodig? Wat heeft het leven haar gebracht dat het niet mogelijk lijkt aanwezig te zijn in haar eigen leven? Het niet veel voorstellende huwelijk van haar ouders? Het onveilige nest?

Fascinerende portretten van het dagelijks leven van een veertigjarige vrouw

Bij de therapeut vertelt ze over dit gezin ”De tirades van mijn moeder, schrikbarende momenten waaraan mijn moeder zelf niet de minste herinnering heeft. Hoe en hoe vaak zij mij neersabelde, de vroeggestorven vader, die ik kwijtraakte toen ik bijna vijftien was,” Bij elke sessie moest zij iets positiefs vertellen. Helaas bood haar kindertijd weinig inspiratie.

Het leven van deze vrouw is absoluut niet leeg, haar sociale netwerk niet echt beperkt. Zo gaat het over een vriendin waarvoor zij soms de therapeute kan zijn, over een etentje met vrienden, de verplichte bezoekjes aan haar moeder, de dochter van een bevriend stel, het bezoek van een uit een ver vervlogen tijd. Maar het lijken vooral de ingesleten gewoontes van het dagelijks leven, de rituelen, die garanties blijven geven het “echte, diepe leven” op afstand te houden. De gang naar de kantoorboekhandel waar elk jaar weer dezelfde agenda wordt gekocht. Twee maal per week naar het zwembad om dezelfde baantjes te trekken. Het regelmatige bezoek aan het uitgestorven museum bij haar in de buurt. En altijd maar die observaties. De mensen op straat, bij het stoplicht, in het zwembad, in de wachtkamer bij de huisarts, haar fantasieën daarbij.

Jhumpa Lahiri Waar ik nu ben Recensie

Natuurlijk is er de liefde, de man van een vriendin, die eigenlijk best haar man had kunnen zijn? Zij kijkt uit naar de spontane ontmoetingen met hem in de supermarkt. En soms op afspraak een kopje koffie. Kiest zij bewust voor het leven zonder vast partner?

Dan het besluit een poos weg te gaan. Een studiebeurs gewonnen voor een land waar zij nog nooit is geweest. Dan verandert er iets, “ Vandaag sta ik niet op bij het ontwaken, ik ga niet naar de badkamer om op de weegschaal te gaan staan en ook niet naar de keuken om een glas lauw water te drinken. Vandaag begroet de stad mij niet, ze steunt mij niet, misschien weet ze dat ik er binnenkort vandoor ga”. Blijkbaar is er iets wat haar nu drijft naast haar vertrouwde leven te gaan staan. Maar voordat zij kan vertrekken moet haar huis spic-en-span worden gereinigd, zodat haar huurders geen onvertogen spoor van haar zullen waarnemen. Nu zij op het punt van vertrekken staat wil zij dat er geen enkel deeltje van haar achterblijft.

Hoe diep een mens durft te gaan om zich aan het eigen leven te spiegelen?

Bij het lezen van deze roman van Jhhumpa Lahiri raakte ik in verwarring, over dichtbij en veraf, over verbinden en net niet kunnen of willen verbinden, over hoe diep een mens durft te gaan om zich aan het eigen leven te spiegelen. Een boekje voor naast je bed, en dan na het lezen van één miniatuurtje, het bestuderen van één portretje, al mijmerend al dan niet de slaap te vatten. Waar ik nu ben is gewaardeerd met de maximale ∗∗∗∗∗ (uitmuntend).

Recensie van Mieke Koster

Waar ik nu ben

  • Schrijfster: Jhumpa Lahiri (Verenigde Staten)
  • Soort boek: psychologische roman
  • Origineel: Dove mi trovo (2018)
  • Nederlandse vertaling: Manon Smits
  • Uitgever: Atlas Contact
  • Verschijnt: augustus 2019
  • Omvang: 160 pagina’s
  • Uitgave: Paperback / Ebook

Flaptekst van de roman Waar ik nu ben

Een niet bij naam genoemde vrouw loopt door een niet bij naam genoemde Italiaanse stad terwijl ze haar zelfgekozen eenzaamheid overpeinst. Ze voert haar dagelijkse bezigheden uit, en ondertussen observeert ze haar omgeving met behendigheid en elegantie. Ze ontmoet oude bekenden en ex-minnaars. Af en toe komt ze een vriend tegen op straat, de man van haar vriendin, en dan denkt ze bitterzoet, maar berustend, aan wat had kunnen zijn.

Waar ik nu ben volgt deze soevereine vrouw door de seizoenen.
Elk seizoen geeft ze meer prijs van wie ze is, waar ze vandaan is gekomen, waar ze echt naar verlangt. Ondertussen denkt ze na over wat je nou echt over iemand kunt weten – zelfs over jezelf. Deze scherpzinnige en levendige roman is een eerbetoon aan de kleine wonderen van het dagelijks leven. Een verhandeling over wat het leven van een eigentijdse, vrijgevochten vrouw inhoudt, geschreven door een van de meest unieke stemmen in de hedendaagse literatuur.

Bijpassende Boeken en Informatie

Rebecca Makkai – Een stralende toekomst

Rebecca Makkai Een stralende toekomst recensie en informatie over de inhoud van deze Amerikaanse roman. In oktober 2019 verschijnt bij Uitgeverij Nieuw Amsterdam de nieuwe roman van de Amerikaanse schrijfster Rebecca Makkai.

Rebecca Makkai Een stralende toekomst Recensie en Informatie

Makkai schreef een mooie en meeslepende roman over de aidsepidemie in de jaren tachtig van de vorige eeuw. Een onderwerp waar iedereen natuurlijk wel van weet. Maar waarschijnlijk, omdat het besmet worden met aids nog altijd gekoppeld is aan: homo zijn, eigen schuld dikke bult, en de meeste besmettingen nu een ver van je bed show blijken is er altijd nog erg weinig aandacht voor deze slopende en makkelijk over te dragen ziekte (de cijfers over verspreiding en aantallen slachtoffers op de website van het aidsfonds zijn schokkend).

En daar maakt Makkai nu in één klap een eind aan. Meteen, op de eerste bladzijde van deze roman wordt je als lezer meegesleurd, het diepe in. Het is 1985 en Nico is één van de eersten uit deze vriendengroep in Chicago, die geveld is door deze rottige ziekte die zich als de pest de homo gemeenschap te grazen aan het nemen is. Charlie en Yale zijn samen op weg naar deze uitvaart en vragen zich af of er veel mensen zullen komen om dit afscheid bij te wonen. Nico, die door zijn ouders het gezin uit is geknikkerd omdat hij homo is, maar die wel aan het eind van Nico’s leven hun zoon opeiste zodat hij niet in de warmte van het homonest kon sterven.  Fiona, Nico’s zus, die vanaf het moment daar haar broertje de deur uit werd geschopt heimelijk voor hem ging zorgen, en voor de rest van de homovrienden. Yale die naar Chicago verhuist om te ontsnappen uit zijn benauwde wereldje thuis.

Hij heeft een baan bij een museum en staat op het punt een belangrijke collectie binnen te halen. Daarvoor moet hij op bezoek bij enen Nora, de oudtante van Fiona. Nora heeft tijdens en na de eerste wereldoorlog in Parijs gewoond. Deed daar kunstacademie en ontmoette de meest interessante en later beroemde kunstenaars, kunstenaars die haar vereeuwigde op het doek of prachtige schetsen van haar maakten. Onder hen Novak Ranko, die opgeroepen werd te vechten in de Eerste Wereldoorlog en die nooit is teruggekeerd. Nog steeds, nu 70 jaar later, Nora’s grote liefde. Nora en Yale vinden elkaar in de gesprekken die zij met elkaar voeren. Over de oorlog toen en de vele jonge mannen die nooit weer terugkwamen, slachtoffer. En de aidsoorlog die nu woedt onder zoveel jonge mannen. Bovendien elke dag weer nieuwe slachtoffers maakt. Er heerst angst onder de mannen, argwaan, blinde woede. Maar ook angst onder de rest van de bevolking. Als je zo gemakkelijk besmet raakte met het virus kun je maar beter met een grote boog om homo’s heen lopen, niet in je huis ontvangen. Wild-West verhalen deden de ronde, homo’s gemeden.

Rebecca Makkai Een stralende toekomst Recensie

Tegelijkertijd volgen we Fiona dertig jaar later wanneer zij op zoek gaat naar haar dochter Claire, die zij al jaren niet meer gezien en gehoord heeft. De dochter die in haar oren heeft geknoopt dat de dag van haar geboorte voor haar moeder Fiona de zwartste in haar leven was. Zij blijkt in Parijs te wonen, en Fiona kan logeren bij een vroegere vriend en fotograaf. Daar ontkomt ze er niet aan om terug te kijken op de ravage die AIDS heeft aangericht. En niet alleen onder de homo’s. Wie zijn er nog over? wie heeft zich aan elkaar verbonden? een nieuwe familie gevonden?

Door de krachtige en warme taal raak je vanzelf betrokken bij de hoofdpersonen en hun lotgevallen

Door het om en om verspringen van de hoofdstukken van de jaren tachtig naar 2015 volg je als lezer de lange lijnen van de vriendschappen in de homogemeenschap. Oprechte en liefdevolle verbindingen tussen hen een een enkele vrouw. Als lezer raak je vanzelf betrokken bij de hoofdpersonen. Dat komt door de krachtige en warme taal waarmee Makkai dit onderwerp je hart in slingert.  Dat confronteerde mij met mijn de zijdelingse betrokkenheid bij dit onderwerp.  Dat  ik mij nooit echt gerealiseerd heb wat de betekenis was van deze epidemie voor alle betrokkenen. Daar heeft Makkai wat mij betreft een einde aan gemaakt. Alleen daarom al is deze roman een belangrijk manifest, omdat ik zomaar denk dat ik niet de enige ben. Een stralende toekomst is gewaardeerd met ∗∗∗∗ (uitstekend).

Recensie van Mieke Koster

Een stralende toekomst

  • Schrijfster: Rebecca Makkai (Verenigde Staten)
  • Soort boek: Amerikaanse roman, psychologische roman
  • Origineel: The Great Believers (2018)
  • Nederlandse vertaling: Harm Damsma, Niek Miedema
  • Uitgever: Nieuw Amsterdam
  • Verschenen: oktober 2019
  • Omvang: 464 pagina’s
  • Uitgave: Paperback / Ebook / Luisterboek
  • Andrew Carnegie Medal for Excellence in Fiction 2018
  • Leestip van het boekenpanel  van DWDD
  • Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)

Flaptekst van de roman van Rebecca Makkai

Chicago, 1985. Yale staat op het punt een uitzonderlijke collectie binnen te halen voor het museum waar hij werkt. Zijn carrière neemt een hoge vlucht, maar om hem heen sterven zijn vrienden een voor een door de aidsepidemie. Na de uitvaart van zijn goede vriend Nico ontdekt hij dat ook zijn grote liefde besmet is geraakt. De enige die hij uiteindelijk nog over heeft is Fiona, het jongere zusje van Nico.

Dertig jaar later gaat Fiona in Parijs op zoek naar haar dochter die haar jarenlang niet wilde spreken. Ze overdenkt de verwoestende effecten die de aidscrisis heeft gehad op haar leven. Yale en Fiona, twee levens, twee verhalen over liefde; hoe die ons kan redden en te gronde kan richten. Een stralende toekomst is een adembenemende roman.

Rebecca Makkai Informatie

  • Geboren op 20 april 1978
  • Geboorteplaats: Skokie, Illinois, Verenigde Staten
  • Discipline: schrijfster
  • Soort boeken: romans, verhalen
  • Boeken van Rebecca Makkai

Bijpassende Boeken en Informatie

Nicolas Mathieu – De uitzichtlozen ∗∗∗∗∗

Nicolas Mathieu De uitzichtlozen recensie en informatie over de inhoud van deze Franse roman. Op 11 september 2019 verscheen bij Uitgeverij Meulenhoff de Nederlandse vertaling van de roman Leurs enfants après eux, geschreven door Nicolas Mathieu.

Nicolas Mathieu De uitzichtlozen Recensie en Informatie

Het is augustus 1992, een verschrikkelijk hete dag, net als alle vorige dagen en de dagen die hierop zullen volgen. Mathieu neemt de lezer 4 zomers lang, mee door het jonge jongensleven van Anthony Casati. Anthony is 14 jaar, heeft vakantie, verveelt zich te pletter en hoopt zich op te kunnen trekken aan zijn oudere neef. Drinkend en blowend glijden zij door de dagen. Net als al die andere jongeren uit het vergrijzende en leeglopende gebied in Noordoost-Frankrijk.  Het huwelijk van zijn ouders staat op het punt van knallen. Vader zuipt, moeder probeert zich staande te houden in haar administratieve baantje. De jongens liggen ergens aan een meer, jatten een bootje, trekken de aandacht van Steph en Cem, twee meisjes uit een welgesteld gezin, waar de jongens wel wat in zien.

De hormonen, zowel bij de jongens als de meiden, gieren door hun lijf

Ja, natuurlijk gaan ze naar het feest in de stad, zuipen, blowen, achter de meiden aan. Hacine, een Marokkaantje uit de buurt, jat de motor van Anthony, die hij stiekem van zijn ouwe heer heeft meegenomen naar het feest. De spanningen waarmee de verschillende groepen uit te stad elkaar treffen is altijd te snijden. Wie, wat waar, waarom heeft wat gejat? Een ander iets aangedaan? Is er al een reden om te matten? De hormonen, zowel bij de jongens als de meiden, gieren door hun lijf, terwijl elke dag gekleurd wordt door verveling en uitzichtloosheid. De ouders zijn in de buurt, zien het leven van hun kinderen aan zich voorbij trekken, zijn teleurgesteld en wellicht verbitterd vanwege de eigen machteloosheid. Verstikt, opgeslokt, vastgeketend in hun eigen situatie, in de dreigende stilstand van de eigen gemeenschap, vergeten door politiek en investeerders.

Mathieu had mij als lezer zo bij de kladden dat ik geregeld hardop hoopte dat Anthony zich niet zou inlaten met allerhande destructieve ondernemingen. “Doe dat nou niet jongen”, hoorde ik mezelf regelmatig mompelen.

Nicolas Mathieu De uitzichtlozen Recensie en Informatie

Maar er is ook hoop. Patrick, Anthony’s vader stopt met drinken als hij op zichzelf woont, gaat zelfs een soort van sporten. Moeder doet haar stinkende best wanneer zij bij reorganisaties in haar bedrijf de ene na de andere cursus moet gaan volgen. Anthony  meldt zich aan bij het leger .Maar…??? Hacine wordt door zijn vader verbannen naar Marokko. Hij moet gaan deugen. Dat lukt hem ook, maar dan in de drugshandel. De meisjes gaan het natuurlijk  hogerop zoeken. Naar de universiteit. Zij krijgen het daar niet cadeau. Voor hen de eerste confrontatie dat het leven maar niet zomaar op rolletjes loopt. Er moet hard gewerkt worden.

Invoelende, hoopvolle en liefdevolle roman over een groep mensen die nauwelijks aandacht krijgt

Nicolas Mathieu schreef een warme, invoelende, hoopvolle, liefdevolle roman over grote groepen mensen waar eigenlijk door niemand naar omgekeken wordt. Hij moet wel in hun huid gekropen zijn. De manier waarop hij heeft geroken en gezien hoe deze volwassenen begaan zijn met hun kinderen, vertrouwen in hen hebben, of in ieder geval willen hebben. Vaak met lege handen staan ook omdat zij weten dat zij zelf ook nergens terecht zijn gekomen, ondanks of dankzij hun eigen dromen. De onzichtbare muren die inmiddels opgetrokken zijn tussen de genen die “het maken” en degenen die “het nooit zullen gaan maken”. Zij die opgestapeld zijn, achtergelaten zijn in culturele en economisch oninteressante wijken. Hoe zij het met elkaar moeten rooien.  Want iedereen heeft hen achtergelaten en de verzorgingsstaat, inmiddels uitgekleed en vanwege achterlijke ambtelijke regelgeving zo goed als onbereikbaar.

Een prachtig boek dat bij menig politicus als cadeau onder de kerstboom zou moeten liggen. De uitzichtlozen is gewaardeerd met de maximale ∗∗∗∗∗ (uitmuntend).

Recensie van Mieke Koster

De uitzichtlozen

  • Schrijver: Nicolas Mathieu (Frankrijk)
  • Soort boek; coming-of-age roman, Franse roman
  • Origineel: Leurs enfants après eux (2018)
  • Nederlandse vertaling: Jan Pieter van der Sterre, Reintje Ghoos
  • Uitgever: Meulenhoff
  • Verschenen: 11 september 2019
  • Omvang: 400 pagina’s
  • Uitgave: Gebonden Boek / Ebook
  • Winnaar Prix Goncourd 2018
  • Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitmuntend)

Flaptekst van de roman van Nicolas Mathieu

Augustus 1992. Op een landerige middag tijdens een hittegolf in een vergeten vallei in Oost-Frankrijk stelen de veertien jaar oude Anthony en zijn nichtje een kano. Samen varen ze naar het befaamde naturistenstrand, om te kijken of daar wat te beleven valt. Dit uitstapje leidt tot Anthony’s eerste verliefdheid en een zomer die voor hem het begin van het echte leven markeert.

Mathieu schetst de jeugd van een jongen, maar ook een tijdperk, een gemeenschap, en de politieke reis van een jonge generatie die haar weg moet vinden in een uitstervende wereld. Vier zomers en vier bepalende gebeurtenissen vangen het leven van hen die in dat vergeten Frankrijk wonen – van de middelgrote steden, net geen platteland en de uitgestrekte betonnen buitenwijken.

De uitzichtlozen is een portret van kleinburgerlijkheid; het leven ver weg van globalisatie. Van de plek waar eigenlijk bijna iedereen woont, en die iedereen liever zou vergeten.

Bijpassende Boeken en Informatie