Tag archieven: Sami

Estland, Finland, Hongarije, Lapland, Talen

Welke Fins-Oegrische talen worden er gesproken?

Welke Fins-Oegrische talen worden er gesproken? In welke landen en gebieden wordt er nu nog een Finoegrische taal gesproken? Hoe worden deze levende Finoegrische talen genoemd en door welk volk wordt deze gesproken?

Wat voor soort talen omvat het Fins-Oegrische talen?

De Fins-Oegrische taalfamilie (ook wel geschreven als Finoegrisch) heeft twee belangrijke takken, de Fins-Permische en de Oegrische. De Fins-Oegrische volkeren die talen uit deze familie spreken hebben vrij zeker een gemeenschappelijke vroege geschiedenis. Echter later is geschiedenis is echter heel verschillend verlopen.

Alhoewel er nog wel discussie over bestaat bij wetenschappers worden de voorouders van de Oeraalse (Fins-Oegrische en Samojeedse) volkeren over meestal in verband gebracht met de mesolithische bevolking van Noordoost-Europa, waarbij in dit geval ook het Wolga-Oeralgebied gerekend wordt. Maar de invloed van deze volheren strekte zich echter uit tot diep in Siberië.

Kenmerkend voor alle Finoegrische talen is dat er veel naamvallen gebruikt worden om onder andere plaatsbepalingen, bezitsrelaties, en verandering uit te drukken. Het aantal naamvallen kan trouwens aanzienlijk verschillen per taal per taal.

Boeken over de Fins-Oegrische talen

Hier is een aantal boeken te vinden waarin de Finoegrische taal het onderwerp is. Links verwijzen naar uitgebreide informatie over de inhoud van het boek, de auteur en bestelmogelijkheden.

Björn Collinder An Introduction to the Uralic Languages bookBjörn Collinder – An Introduction to the Uralic Languages

taalkundige geschiedenis
uitgever: University of California Press
taal: Engels
Dit Engelstalige boek is geschreven door een van de meest vooraanstaande taalwetenschappers op het gebied van de de Fins-Oegrische talen, de uit Zweden afkomstige Björn Collinder. De eerste editie werd gepubliceerd in 1965. Maar het boek wordt nog steeds gezien als een van de belangrijkste uitgaven over de talengroep die verschenen is…lees verder >

Naamvallen per Finoegrische taal

Om je een idee te geven van de hoeveelheid naamvallen die gebruikt worden in Fins-Oegrische talen, hieronder een overzicht van een aantal van de talen.

  • Wepsisch– 24 naamvallen
  • Hongaars – 21 naamvallen (er is discussie over het aantal)
  • Fins – 15 naamvallen
  • Estisch – 14 naamvallen
  • Moksja – 13 naamvallen
  • Erzja – 12 naamvallen
  • Inari-Samisch – 9 naamvallen
  • Noord-Samisch – 6 naamvallen

Welke Fins-Oegrische talen worden er nu gesproken?

Op dit moment worden er nog zo’n dertig Fins-Oegrische talen gesproeken. Maar er is wel een aantal talen dat dreigt uit te sterven of kortgeleden uitgestorven is. De talengroep wordt door taalkundigen meestal ingedeeld in twee hoofdgroepen: Oegrische talen en Fins-Perimische talen. Onder deze hoofdgroepen worden de talen daarna steeds verfijnder ingedeeld. Hieronder is een overzicht van de taalgroep te vinden. Ook is het aantal sprekers dat de taal nog spreekt opgenomen. Hierbij gaat het om een schatting omdat exacte aantallen vaak lastig te achterhalen zijn.

Oegrische talen

Hongaars (magyar) circa 14,5 miljoen sprekers

Ob-Oegrische talen

    • Chantisch (ook wel Ostjaaks) circa 12.000 sprekers
    • Wogoels (ook wel Mansisch) circa 2000 sprekers

Fins-Permische talen

Permische talen

    • Zurjeens (ook wel Komi) circa 110.000 sprekers
    • Komi-Permjaaks circa 63.000 (in 2010)
    • Komi-Jazva (waarschijnlijk uitgestorven)
    • Wotjaaks (ook wel Oedmoerts) circa 460.000 sprekers

Wolga-Finse talen

  • Mari of Tsjeremissisch circa 600.000 sprekers
    • Berg-Mari
    • Weide-Mari
    • Weide-Mari
  • Mordwiens
    • Erzja circa 57.000 sprekers
    • Moksja circa 19.500 sprekers
  • Moeromisch (uitgestorven)
  • Mesjtsjeraans (uitgestorven)
  • Merjaans (uitgestorven)
  • Fins-Samische talen
    • Samisch (Sámegiella) circa 20.000 sprekers
      • West-Samisch
        • Zuid-Samisch circa 500 sprekers
        • Ume-Samisch (bijna uitgestorven)
        • Lule-Samisch circa 600 sprekers
        • Pite-Samisch (bijna uitgestorven)
        • Noord-Samisch circa 15.000 sprekers
      • Oost-Samisch
        • Kainuu-Samisch (uitgestorven
        • Kemi-Samisch (uitgestorven)
        • Inari-Samisch circa 400 sprekers
        • Akkala-Samisch (uitgestorven)
        • Kildin-Samisch circa 340 sprekers
        • Skolt-Samisch circa 330 sprekers
        • Ter-Samisch (uitgestorven)
    • Oostzee-Finse talen
      • Fins (Suomi) circa 5 miljoen sprekers
        • Meänkieli circa 60.000 sprekers
        • Kveens circa 4000 sprekers
      • Karelisch circa 27.000 sprekers
        • Olonetsisch circa 20.000 sprekers
        • Ludisch circa 3000 sprekers
      • Estisch circa 1,1 miljoen sprekers
        • Seto circa 4000 sprekers
        • Võro circa 65.000 sprekers
      • Wepsisch circa 3400 sprekers
      • Wotisch (waarschijnlijk uitgestorven)
      • Lijfs (waarschijnlijk uitgestorven
      • Ingrisch (bijna uitgestorven, minder dan 50 spekers)

Samojeeds

Noord-Samojeedse talen

      • Enets of Jenissej-Samojeeds (waarschijnlijk uitgestorven)
      • Nenets of Joeraaks/Joerak-Samojeeds circa 22.000 sprekers
      • Nganasaans of Tavgi-Samojeeds (bijna uitgestorven, circa 300 sprekers)
      • Joeratsisch (uitgestorven)

Zuid-Samojeeds

      • Kamassisch (uitgestorven in 1989)
      • Matorisch (uitgestorven in 19e eeuw)
      • Selkoeps circa 1200 sprekers

Bijpassende informatie

Afbeelding bovenzijde: kerk aan de Witte Zee in Rabocheostrovsk, Karelië, Rusland (S. Gussev, Unsplash)

Zweden, Zweedse roman, Zweedse schrijfster

Ella-Maria Nutti – Naar de bomen

Ella-Maria Nutti Naar de bomen recensie en informatie over de inhoud van de roman over Lapland van de Zweedse schrijfster. Op 13 november 2025 verschijnt bij Uitgeverij Ambo | Anthos de Nederlandse vertaling van Till träden de roman over Noord-Zweden van Ella-Maria Nutti. Hier lees je informatie over de inhoud van het boek, de auteur en over de uitgave.

Ella-Maria Nutti Naar de bomen recensie

  • “Ik vind het echt mooi hoe Ella-Maria Nutti een volkomen doorsnee gezin een plek geeft in de literatuur. Hoe ze betekenis haalt uit de stilte.” (Sveriges Radio)
  • “Het gebeurt zelden dat ik een nieuw talent ontdek dat ik wil blijven volgen. Nutti’s stijl is heerlijk.” (Expressen)

Ella-Maria Nutti Naar de bomen

Naar de bomen

  • Auteur: Ella-Maria Nutti (Zweden)
  • Soort boek: Zweedse roman
  • Origineel: Till träden (2024)
  • Nederlandse vertaling: Marika Otte
  • Uitgever: Ambo | Anthos
  • Verschijnt: 13 november 2025
  • Omvang: 208 pagina’s
  • Uitgave: paperback / ebook / luisterboek
  • Prijs: € 23,99 / € 14,99 / € 16,99
  • Boek bestellen bij: Boekenwereld / Bol / Libris

Flaptekst van de roman van Ella-Maria Nutti

Een dochter gaat met haar vader naar de uitgestrekte wildernis van Noord-Zweden om te helpen de rendierkudde te voeden. Dan gaat de sneeuwscooter kapot. Omdat er een sneeuwstorm op komst is, wandelen ze naar de dichtstbijzijnde hut.

Tijdens deze trektocht vraagt de dochter zich af waarom ze zich anders tot de omgeving verhoudt dan haar vader. Hij weet zoveel over de natuur, vanwege zijn Sami-bloed, maar heeft die kennis nooit met haar gedeeld. De stilte tussen hen werd altijd gevuld door de radio, andere mensen of de rendieren die aandacht nodig hebben. Maar in dat hutje tijdens de zware storm moeten ze erkennen wat ze nooit eerder hardop.

Ella-Maria Nutti (is in 1995 geboren in Gällivare, een plaats met zo’n 10.000 inwoners in het noorden van Zweden en woont nu in Umeå, waar ze een studie psychologie volgt. Ze gaf eerder les in Sami. Haar literaire debuut maakte ze in 2022 met haar eerste roman Kaffe med mjölk (Koffie met melk), dat door critici goed werd ontvangen. Deze roman is niet in het Nederlands of Engels vertaald. Wel is de Duitse vertaling Kaffee mit Milch verkrijgbaar.

Bijpassende boeken en informatie

Lapland, Zweedse roman, Zweedse schrijfster

Ann-Helén Laestadius – Slechts een diefstal

Ann-Helén Laestadius Slechts een diefstal recensie en informatie roman over Lapland. Op 20 januari 2022 verschijnt bij uitgeverij Cargo de Nederlandse vertaling van Stöld de roman van de Sami-Zweedse schrijfster Ann-Helén Laestadius.

Ann-Helén Laestadius Slechts een diefstal recensie en informatie

Als de redactie het boek leest, kun je op deze pagina de recensie en waardering vinden de roman Slechts een diefstal. Het boek is geschreven door Ann-Helén Laestadius. Daarnaast zijn hier gegevens van de uitgave en bestelmogelijkheden opgenomen. Bovendien kun je op deze pagina informatie lezen over de inhoud van de roman van de Sami-Zweedse schrijfster Ann-Helén Laestadius.

  • De Zweedse schrijfster Ann-Helén Laestadius is er in haar roman in geslaagd om een boeien en gelaagd verhaal te schrijven over het wel en wee van een Samische gemeenschap in het noorden van Lapland. Het latent aanwezig racisme en de koloniale verhoudingen die goed beschouwd in de Scandinavische landen tot op de dag vandaag alom vertegenwoordigd zijn, weet ze te combineren met een boeiend en spannend verhaal. De roman is door de redactie van Allesoverboekenenschrijvers gewaardeerd met ∗∗∗∗∗ (zeer goed).

Ann-Helén Laestadius Slechts een diefstal recensie

Slechts een diefstal

  • Schrijfster: Ann-Helén Laestadius (Zweden)
  • Soort boek: Lapland roman
  • Origineel: Stöld (2021)
  • Nederlandse vertaling: Angélique de Kroon
  • Uitgever: Cargo
  • Verschijnt: 20 januari 2022
  • Omvang: 400 pagina’s
  • Uitgave: gebonden boek / ebook
  • Prijs: € 24,99 / € 13,99
  • Boek bestellen bij: Libris / Bol
  • Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)

Flaptekst van de Lapland roman van Ann-Helén Laestadius

Ten noorden van de poolcirkel biedt de zon slechts een paar uur per dag een bleek licht voordat het landschap weer in duisternis wordt gehuld. Elsa is negen jaar oud en de dochter van een Samische rendierherder. Wanneer ze op een ochtend in haar eentje naar de rendieren skiet, is ze getuige van de moord op Nastegallu, een van de rendierkalveren. Ze wordt gedwongen te zwijgen, maar draagt het donkere geheim voor altijd met zich mee.

Tien jaar later vecht Elsa voor haar plek in de kleine gemeenschap. Ouderlingen verwachten dat de jonge vrouw haar plaats kent, maar Elsa wil meer uit haar leven halen. Terwijl om haar heen het racisme en de bedreigingen tegen de Sami escaleren, wordt Elsa het doelwit van de man die ooit haar rendier doodde.

Slechts een diefstal is een bijzondere en indringende roman over een jonge vrouw die haar plek zoekt in een samenleving die gevormd is door tradities en angst.

Bijpassende boeken en informatie

Familieroman, Historische Roman, Zweden

Mikael Niemi – Beren koken Recensie ∗∗∗∗

Mikael Niemi Beren koken recensie en informatie over de inhoud van deze Zweedse historische roman over Lapland. Op 13 juni 2019 verschijnt bij Uitgeverij Atlas Contact de roman Beren koken van de Zweedse schrijver Mikael Niemi.

Mikael Niemi Beren koken Recensie en Informatie

De Zweedse schrijver Mikael Niemi kun je inmiddels wel betitelen als de chroniquer van het leven in het uiterste noorden van Zweden en dan met name van het gedeelte van Lapland dat op het grensgebied ligt met Finland. Zelf is hij geboren en getogen in het plaatsje Pajala dat in het gebied ligt. Niemi is dat ook bij uitstek geschikt om te kunnen invoelen hoe het is om te leven in dit zeer dun bevolkte gebied waar de winters extreem koud en donker zijn en de zon in de zomer niet of nauwelijks achter de horizon verdwijnt.

Fascinerend portret van het uiterste noorden van Zweden in de 19e eeuw

Met zijn roman Popmuziek in Vittula bereikte Niemi bereikte Niemi terecht een groot publiek over de gehele wereld. Nu is er de historische roman Beren koken. In het midden van de 19e eeuw vindt de religieuze opwekkingsbeweging, geïnspireerd door dominee Lars Levi Læstedius een uitstekende voedingsbodem bij de Samen en andere bevolking in het uiterste noorden van Zweden. Tegelijkertijd zorgt deze ontwikkeling voor inrust en wantrouwens

Mikael Niemi Beren koken Recensie

Als er een veehoedster verdwijnt in de dichte bossen van het gebied, is het hek van de dam. De bevolking verdenkt een beer ervan dat hij de veehoedster heeft aangevallen. Echter de dominee komt na een onderzoek tot een andere conclusie. Samen met een Samenjongen die hij min of meer heeft geadopteerd, gaat hij op verder onderzoek uit.

Al snel blijkt dat het niet het werk van een beer is maar dat de dader ergens anders gevonden moet worden. Als de dominee en de jongen het onderzoek voortzetten, komen zelf in de knel. Er blijken krachten aan het werk die zelfs de opwekkingsbeweging in de knel doen raken en zelfs levensgevaarlijk zijn voor de jongen.

Historische roman, thriller en liefdesverhaal die een groot lezerpubliek verdient

Mikael Niemi heeft met Beren koken een zeer lezenswaardige historische roman geschreven. Niet alleen schets het boek een mooi en gedetailleerd beeld van het leven in het uiterste noorden van Zweden in de 19e eeuw, ook weet hij de spanning door het gehele boek vast te houden. De roman is een thriller, historische roman en liefdesverhaal ineen en verdient een groot lezerspubliek. Beren koken is door de redactie gewaardeerd met ∗∗∗∗∗ (uitstekend).

Recensie van Theo Jordaan

Beren koken

  • Schrijver: Mikael Niemi (Zweden)
  • Soort boek: familieroman, historische roman
  • Origineel: Koka björn (2017)
  • Nederlandse vertaling: Geri de Boer
  • Uitgever: Atlas Contact
  • Verschenen: 13 juni 2019
  • Omvang: 432 pagina’s
  • Uitgave: Paperback / Ebook
  • Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)

Inhoud van de historische roman

De dominee deed de vondst. Van ergens ver op de verende moerasgrond floot hij scherp op zijn vingers, zoals hij in zijn jeugd in Kvikkjokk had geleerd. Ik haastte me naar hem toe. … Er stak een streng hooi uit het water. De dominee pakte die en bewoog hem heen en weer. In het donkere water slierde iets lichts. Toen, tot mijn onuitsprekelijke ontzetting, drong het tot me door dat het mensenhaar was.

Het is zomer 1852 in Kengis, het uiterste noorden van Zweden. Dominee Lars Levi Læstadius en zijn ‘adoptiefzoon’ Jussi, een Sami-jongetje, vinden het lichaam van een verdwenen veehoedster op een van hun lange tochten in de natuur. Zij lijkt te zijn gedood door een enorme beer. Er wordt een jacht georganiseerd, geld uitgeloofd, de beer wordt uiteindelijk gevonden en afgemaakt, maar de dominee vreest dat er een veel ergere moordenaar aan het werk is dan een beer. Zijn religieuze beweging, die ongekend veel weerklank vindt onder de Samische bevolking, dreigt weggevaagd te worden als Jussi in staat van beschuldiging wordt gesteld bij een volgend slachtoffer.

Bijpassende Boeken en Informatie