Tag archieven: Tweede Wereldoorlog

Balys Sruoga – Het woud van de goden

Balys Sruoga Het woud van de goden recensie en informatie over de inhoud van de memoires van een Litouwse eregevangene. Op 1 september 2020 verschijnt bij Uitgeverij Sterck & de Vreese de Nederlandse vertaling van Dievų miškas, geschreven door de Litouwse schrijver Balys Sruoga.

Balys Sruoga Het woud van de goden Recensie en Informatie

Als de redactie het boek leest, kun je op deze pagina de recensie en waardering vinden van Het woud van de goden, Memoires van een Litouwse eregevangene. Het boek is geschreven door Balys Sruoga. Daarnaast zijn hier gegevens van de uitgave en bestelmogelijkheden opgenomen. Bovendien kun je op deze pagina informatie lezen over de inhoud van deze oorlogsmemoires van de kampgevangene uit Litouwen, Balys Sruoga.

Balys Sruoga Het woud van de goden Recensie

Het woud van de goden

  • Schrijver: Balys Sruoga (Litouwen)
  • Soort boek: autobiografische verhalen
  • Origineel: Dievų miškas (1957)
  • Nederlandse vertaling: Anita van der Molen
  • Uitgever: Sterck & de Vreese
  • Verschijnt: 1 september 2020
  • Omvang: 352 pagina’s
  • Uitgave: Paperback

Het woud van de goden aanbevolen bij radioprogramma OVT

Op zondag 25 oktober 2020 is het boek met de memoires van Balys Sruoga besproken en aanbevolen als één van de beste geschiedenisboeken van de maand oktober.

Flaptekst van het boek van de Litouwse schrijver Balys Sruoga

Samen met 47 andere Litouwse intellectuelen werd professor Balys Sruoga, dichter, toneelschrijver, criticus en literair theoreticus, op 16 maart 1943 door de nazi’s gegijzeld en naar concentratiekamp Stutthof bij Gdanssk getransporteerd. Een vergeldingsactie, omdat de Litouwse jeugd weigerde dienst te nemen bij de Duitse SS.

In tegenstelling tot andere getuigenissen probeert Sruoga de afschuwelijke alledaagse werkelijkheid van het kampleven te zien door de bril van ironie en galgenhumor. Hij gooit een voile over de gruwel, omdat het niet mogelijk is die met woorden te beschrijven. De folteraars worden gekarakteriseerd als menselijke wezens, hoe imperfect en verdorven ook. Toen het Rode Leger op 9 mei 1945 Stutthof als laatste van de concentratiekampen bevrijdde, troffen de Russen slechts een honderdtal overlevenden aan. Sruoga werd door het Rode Leger opgepakt, met harde hand ondervraagd en uiteindelijk op voorspraak van zijn vrienden teruggestuurd naar Litouwen. Die zomer werkte hij zijn ervaringen en aantekeningen uit tot dit literaire werk. Balys Sruoga overleed in 1947.

In 1957 verscheen een zwaar door de Sovjets gecensureerde versie, pas in 1995 kon voor het eerst de volledige tekst worden gepubliceerd. Het werk is inmiddels opgenomen in de literaire canon van Litouwen en is verplichte lectuur voor Litouwse middelbare scholieren. De uitgave is in samenwerking met het Lithuanian Culture Institute en het Nederlands Letterenfonds.

Bijpassende boeken en informatie

Pieter van Os – Liever dier dan mens

Pieter van Os Liever dier dan mens recensie en informatie over de inhoud van dit nieuwe boek. Op 10 oktober 2019 verschijnt bij Uitgeverij Prometheus het boek over jodenvervolging, geschreven door Pieter van Os.

Pieter van Os Liever dier dan mens Recensie en Informatie

Als de redactie het boek gelezen heeft, kun je op de pagina de recensie en waardering vinden van Liever dier dan mens. Het boek is geschreven door Pieter van Os. Daarnaast zijn hier gegevens van de uitgave en bestelmogelijkheden opgenomen. Bovendien kun je op deze pagina informatie lezen over de inhoud van de nieuwe boek van de Nederlandse schrijver Pieter van Os.

In dit boek vertelt Pieter van Os het ongelooflijke overlevingsverhaal van Mala Kizel. Een meisje, geboren in 1926 in een orthodox Joods gezin uit Warschau.  Als meisje van zeven is Mala leerplichtig en omdat zij een meisje is krijgt zij geen opleiding van haar vader, maar moet ze “ buiten” naar school. Zij komt op een katholieke school terecht, per ongeluk in een katholieke klas. Daar leert zij vloeiend Pools te spreken. Zij wordt gepest, maar uiteindelijk vindt zij redding door de woorden van een priester,  Hij zegt dat zij allen kinderen van God zijn. Dat stelt haar gerust. Op deze leeftijd al leert Mala thuis Joods te zijn en op school zo katholiek mogelijk. Van identiteit te wisselen als het uitkomt. Dat geeft haar dan al de ingrediënten om de aankomende hel voor de Joods Poolse gemeenschap te overleven.

De Joodse gemeenschap op alle terreinen geïsoleerd

De poorten van de getto worden in 1940 gesloten. De Joodse gemeenschap op alle terreinen geïsoleerd. Om te overleven moet er gesmokkeld en gehandeld worden. Mala is dan veertien jaar en neemt de taak op zich dit voor het gezin op zich te nemen. Ze is jong, blond met blauwe ogen, spreekt Pools. Maar buiten dreigt er altijd gevaar. Geen schoolkameraden tegenkomen. De Polen zowel volwassenen, maar zeker ook kinderen raakten er steeds meer van overtuigd dat Joden onmensen waren, ongedierte was. Tijdens zijn zoektocht naar aanknopingspunten over het verhaal van Mala komt van Os een Keniaan tegen die nu in Polen woont. Omolo heet hij en die is er van overtuigd dat racisme niet voortkomt uit onwetendheid. ‘ Integendeel’ zet hij: voor racisme is kennis vereist. Kleine kinderen zien geen verschil tussen zwart en wit. Dat komt later. Iemand moet hun vertellen over hiërarchie, dat wit beter is. Dat gezond beter is dan gehandicapt, dat hetero zijn beter is dan homo zijn. Kinderen moet dat eerst aannemen, net als ze moeten aannemen dat één plus één twee is.’ blz 102.

Wanneer het te gevaarlijk wordt in de getto ontsnap Mala en komt zij bij een boerengezin terecht. In het dorp Karpy. Daar worden joden verborgen ergens in een schuur, onder de grond. Wanneer de varkens gevoerd worden krijgen ook de joden te eten. Van Os gaat op zoek naar die boerderij. Maar daar zijn geen sporen meer te vinden. Dan, later op zoek naar de familie Gmitruks, een Pools katholiek gezin, waar zij goed werd behandeld. Het word duidelijk hoe gevaarlijk het was Joden op te vangen, te verbergen. Je kon verraden worden door buren, dorpelingen. En ja, dat betaalde je meestal met je leven, jij niet alleen, maar vaak ook het hele gezin.

Pieter van Os Liever dier dan mens Recensie001Boek-Bestellen

De jacht op Joden en dus ook op Mala, gaat maar door. Vanwege haar flexibiliteit en omdat zij super slim is, lukt het haar steeds weer een andere identiteit aan te nemen. Innerlijk blijft dat knagen. Vooral omdat zij zo vaak wordt opgevangen door goed bedoelende Polen, Duitsers. Zij komt zelfs in een Duist nazi-gezin terecht die haar opnemen als hun eigen dochter. Dan heeft zij inmiddels wel een verklaring op zak dat zij een Volksduitse. Maar wordt het niet eens tijd haar ware identiteit te onthullen? Intussen bereiken de Russen het gebied waar Mala verblijft. Het wordt gebombardeerd. En weer gaat zij op weg. Met pijn in haar hart laat zij haar grote liefde, de Duitser Erich achter. Terug in Warschau realiseert zij zich dat er niemand van haar familie nog in leven kan zijn. De stad is platgebrand, platgebombardeerd. En zo gaat haar tocht verder. Via Israël belandde zij uiteindelijk in Amstelveen, waar zij slechts enkele weken geleden is overleden.

Zeer indrukwekkend boek met een niet te bevatten levensverhaal over moraliteit, goed, kwaad en identiteit

Gelukkig trekt Pieter van Os het hele boek door met de lezer op, zodat hij je niet alleen laat met al deze verschrikkingen  en de consequenties van de tweede wereldoorlog. Hij bewandelt vele wegen om de ingewikkelde geschiedenis van Polen en van de Jodenvervolging vanuit het overlevingsverhaal van Mala  in kaart te brengen. Een indrukwekkend boek over een niet te bevatten levensverhaal waarin moraliteit, goed en kwaad en identiteit de hoofdingrediënten zijn. Zo knap. Liever dier dan mens is gewaardeerd met de maximale ∗∗∗∗∗ (uitmuntend).

Recensie van Mieke Koster

Liever dier dan mens

Een overlevingsverhaal

  • Schrijver: Pieter van Os (Nederland)
  • Soort boek: oorlogsgeschiedenis
  • Uitgever: Prometheus
  • Verschenen: 10 oktober 2019
  • Omvang: 368 pagina’s
  • Uitgave: Paperback / Ebook
  • Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitmuntend)
  • Winnaar Libris Geschiedenis Prijs 2020

Pieter van Os is de Libris Geschiedenis Prijs 2020 winnaar

Op 25 oktober 2020 is de Libris Literatuurprijs 2020 toegekend aan Pieter van Os die helaas niet bij de uitreiking aanwezig kan zijn omdat hij geveld is door corona.

Flaptekst van het boek van Pieter van Os

Een familie van fanatieke nazi’s hield van haar als van een eigen dochter. Zelf werd ze verliefd op een Duitse ingenieur met een speldje van Hitlers partij in het knoopsgat van zijn revers. Anni Gmitruk, Volksduitse uit oostelijk Polen, vertelde niemand wie ze werkelijk was: Mala Rivka Kizel, een joods meisje uit een groot orthodox gezin in Warschau.

Terwijl haar familie werd omgebracht, wist Mala door een mix van veerkracht, taalgevoel, geluk en charme te ontkomen aan Duitse soldaten, een Oekraïense verrader en de hooivork van een antisemitische boer. Via Israël belandde ze uiteindelijk in Amstelveen, waar ze nog altijd woont.

Liever dier dan mens is de zoektocht naar het onwaarschijnlijke overlevingsverhaal van een uitzonderlijke vrouw. Met haar herinneringen in de hand ging Pieter van Os op een reis in de tijd door Europa en drong diep door in de altijd weer terugkerende obsessie met identiteit, nationaliteit en volksaard.

Bijpassende Boeken en Informatie

Icchokas Meras – Stalemate

Icchokas Meras Stalemate recensie en informatie over de inhoud van deze holocaust roman uit Litouwen. In 2005 verscheen bij Uitgeverij Other Press de Engelse vertaling van de roman Lygiosios trunka akimirką uit 1963 van van de Litouwse schrijver Icchokas Meras. Er is geen Nederlandse vertaling van de roman verkrijgbaar. 

Icchokas Meras Stalemate recensie en informatie

Als de redactie het boek gelezen heeft, kun je op deze pagina de recensie en waardering vinden van de roman Stalemate. Het boek is geschreven door Icchokas Meras. Daarnaast zijn hier gegevens van de uitgave en bestelmogelijkheden opgenomen. Bovendien kun je op deze pagina informatie lezen over de inhoud van de holocaust roman uit 1963 van de Litouwse schrijver Icchokas Meras.

Icchokas Meras Stalemate Roman uit Litouwen

Stalemate

  • Schrijver: Icchokas Meras (Litouwen)
  • Soort boek: holocaust roman, Litouwse roman
  • Origineel: Lygiosios trunka akimirką (1963)
  • Engelse vertaling: Jonas Zdanys
  • Uitgever: Other Press
  • Verschenen: 2005
  • Uitgave: Paperback

Recensie en waardering van Stalemate

  • “A classic of Holocaust literature from “one of the great masters of the short novel.” (The New Yorker)

Flaptekst van de holocaust roman van Icchokas Meras

In the Vilna Ghetto during World War II, Nazi Commandant Schoger demands that all children be sent to the death camp. When Abraham Lipman pleads with him to spare their lives, Schoger reconsiders, and tells Lipman there will be a chess match between himself and Lipman’s only surviving son, Isaac, a chess prodigy. If Isaac wins, the children will live, but Isaac will die. If Isaac loses, the children will die, but Isaac will live. Only a draw will save the ghetto from this terrible predicament.

The chess game begins: a nightmarish contest played over the course of several evenings, witnessed by an audience impotent to act, staking the lives of their children on a stalemate. This is a moving story of a father and a son who shame their cruel perpetrator with their dignity, spirit, and extraordinary courage. Stalemate speaks to the power of humor even under the direst circumstances. As a parable that gives voice to the unspeakable, Stalemate is an antidote to despair.

Bijpassende boeken en informatie

Arnon Grunberg – Als ze het over Marokkanen hebben

Arnon Grunberg Als ze het over Marokkanen hebben recensie en informatie over de inhoud boek met de 5-mei lezing en andere essays. Op 6 oktober 2020 verschijnt bij Uitgeverij Querido het boek met de tekst van de 5-mei lezing van Arnon Grunberg.

Arnon Grunberg Als ze het over Marokkanen hebben Recensie en Informatie

Als de redactie het boek leest, kun je op deze pagina de recensie en waardering vinden van het boek met de 5-mei lezing Als ze het over Marokkanen hebben. Het boek is geschreven door Arnon Grunberg. Daarnaast zijn hier gegevens van de uitgave en bestelmogelijkheden opgenomen. Bovendien kun je op deze pagina informatie lezen over de inhoud van het nieuwe boek van Arnon Grunberg.

Arnon Grunberg Als ze het over Marokkanen hebben Recensie

Als ze het over Marokkanen hebben

  • Schrijver: Arnon Grunberg (Nederland)
  • Soort boek: non-fictie
  • Uitgever: Querido
  • Verschijnt: 6 oktober 2020
  • Omvang: 80 pagina’s
  • Uitgave: Paperback

Arnon Grunberg te gast in tv-programma OP1

Op maandag 12 oktober 2020 is Arnon Grunberg te gast bij het tv-programma OP1 om te vertellen over zijn nieuwe boek.

Flaptekst boek met 4 mei-lezing van Arnon Grunberg

Dit jaar hield Arnon Grunberg de 4 mei-lezing in een lege Nieuwe Kerk te Amsterdam. Hij stelde onder meer dat uitsluiting en stigmatisering van een minderheid vroeg of laat andere, en uiteindelijk álle minderheden zal treffen.

Grunbergs woorden werden met instemming en lof ontvangen, maar ook kreeg hij te maken met enkele doodsbedreigingen en andere uitingen van haat.

In Als ze het over Marokkanen hebben zijn naast deze lezing vier teksten opgenomen waarin Grunberg zijn jeugd, de Joodse identiteit, Auschwitz en het belang van de literatuur van ooggetuigen onderzoekt. Hij vindt het algemene en universele in het persoonlijke, zijn gedachten zijn prikkelend, zijn formuleringen messcherp.

Bijpassende boeken en informatie

Machteld Siegmann – De kaalvreter ∗∗∗∗∗

Machteld Siegmann De kaalvreter recensie en informatie van deze nieuwe roman. Op 3 september 2019 verschijnt bij Uitgeverij Ambo Anthos de roman De kaalvreter van de Nederlandse schrijfster Machteld Siegmann. Aan de roman van Machteld Siegmann is De Bronzen Uil 2020 toegekend.

Machteld Siegmann De kaalvreter Recensie en Informatie

Dit debuut van Machteld Siegmann heeft mij van het begin tot aan het eind bij de strot gehad. Op pagina 29 was ik al overtuigd van mijn 5 sterren beoordeling. Een wanhopig mooi boek, dat het ingewikkelde dagelijks leven beschrijft van Leie Blum. Een  driejarig Joods meisje wanneer zij in de oorlog  geplaatst wordt bij een boeren pleeggezin in Zanegeest. Wat zij bij zich heeft is een oude koffer waar haar ouders blijkbaar niets in hebben gedaan? Sindsdien is Leie aan het wachten, eerst op haar ouders, later op iets dat zij niet precies kan definiëren. Wachten lijkt haar enige houvast.

Een wanhopig mooi boek

Het duurt even maar het lijkt erop dat zij langzaam haar draai begint te vinden op de boerderij. Vader en Mem verzekeren haar dat zij er net zo bij hoort als de andere kinderen. En soms merkt Leie dat zij even gestopt is met wachten al blijft haar gedrag zichtbaar “anders”. Dirk, een jongen die wanneer Leie een jaar of 18 jaar eens het erf op fietst met vrienden om voor één nacht de tent op te zetten en dan weer door te gaan, wordt haar man. Als door God gezonden is hij. Wanneer haar ouders nooit meer terugkomen is hij wellicht degene, het grote waar zij op wacht.

Zij hadden haar nooit alleen moeten laten gaan

En, ja, Dirk wordt Leie haar echtgenoot. Zij krijgen twee jongens, Anton en Meeus en Leie ontwaakt. Zij lijken een gelukkig boeren gezin met elkaar. Alles loopt op rolletjes, alhoewel Leie soms even verdwijnt. Het land in, zwervend en onbereikbaar. Maar elke keer keert zij weer terug, deze mooie jonge vrouw. Totdat haar pleegmoeder Mem overlijdt. Leie gaat in haar eentje naar de begrafenis maar wanneer zij weer thuiskomt is alles anders. Wat is er gebeurd? Wat is daar gebeurd? Zij hadden haar nooit alleen moeten laten gaan.

Machteld Siegmann De kaalvreter Recensie

Siegmann schreef met de Kaalvreter een mozaïekroman. Vanuit het perspectief van alle gezinsleden neemt Siegmann de lezer mee langs de vragen, verhalen, herinneringen, verlangens, onmacht, schuldgevoelens, van het drama dat zich afspeelt in het gezin. Welke impact de geschiedenis van Leie heeft op hen allemaal. En dat de sleutel om hier iets aan te doen alleen Leie in handen heeft.

Met z’n vieren worstelen zij met het dagelijks leven. Iedereen probeert het Leie naar de zin te maken, maar zij ligt op bed, verzorgt zichzelf niet meer, zorgt niet meer voor het gezin. En elke dag begint alles weer opnieuw, verpakt in de dagelijkse bezigheden.

Op de een of andere manier moest ik bij het lezen van dit boek vaak aan de boeken van Joke van Leeuwen denken.  Net als zij, houdt Siegmann het klein, en wordt de dagelijkse werkelijkheid zo voelbaar. Heb ik mij als lezer dit gezin in laten trekken. Moest ik het boek soms even wegleggen omdat het mij teveel werd.  Juist de zaken die niet gezegd of geschreven worden raakten mij als lezer diep. Je leeft met alle vier vanaf het begin mee. De onmacht, het verlangen, de liefde, de onbereikbaarheid. Het grote en zwarte dat alsmaar als een donkere wolk boven dit gezin hangt. En net als alle romanfiguren hoopte en verlangde ik als toeschouwer, lezer, dat deze ramp zich onderweg ten goede zou keren.

Wat een roman zeg! Een adembenemend debuut

Wat een roman zeg. Zo knap verwoord hoe een trauma van één gezinslid, in dit geval het oorlogstrauma van Leie zo’n stempel kan drukken op het dagelijks leven van een gezin. Een adembenemende debuut.

Recensie van Mieke Koster

De kaalvreter

  • Schrijfster: Machteld Siegmann (Nederland)
  • Soort boek: psychologische roman, debuutroman
  • Uitgever: Ambo | Anthos
  • Verschenen: 3 september 2019
  • Omvang: 352 pagina’s
  • Uitgave: Paperback / Ebook
  • Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitmuntend)
  • Winnaar van De Bronzen Uil 2020

Bijpassende Boeken en Informatie

Walter Kempowski – Alles voor niets

Walter Kempowski Alles voor niets recensie en informatie over de inhoud van deze Duitse oorlogsroman. Op 8 oktober 2020 verschijnt bij Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar de Nederlandse vertaling van de laatste roman van de Duitse schrijver Walter Kempowski.

Walter Kempowski Alles voor niets Recensie en Informatie

Als de redactie het boek gelezen heeft, kun je op deze pagina de recensie en waardering vinden van Alles voor niets, de oorlogsroman van Walter Kempowski. Daarnaast zijn hier gegevens van de uitgave en bestelmogelijkheden opgenomen. Bovendien kun je op deze pagina informatie lezen over de inhoud van deze roman van de Duitse schrijver.

Walter Kempowski Alles voor niets Recensie

Alles voor niets

  • Schrijver: Walter Kempowski (Duitsland)
  • Soort boek: oorlogsroman
  • Origineel: Alles umsonst (2006)
  • Nederlandse vertaling: Isabelle Schoepen
  • Uitgever: Nijgh & Van Ditmar
  • Verschijnt: 8 oktober 2020
  • Omvang: 400 pagina’s
  • Uitgave: Paperback / Ebook

Waardering voor Alles voor niets

  • “Alles voor niets is de eerste grote roman over de gruwelijke ervaringen van de 750.000 vluchtende inwoners van Oost-Pruisen.” (NRC, ●●●●)

Flaptekst van de roman van Walter Kempowski

Januari 1945. Het is een meedogenloos strenge winter als de Russen de Duitseprovincie Oost-Pruisen binnenvallen. Honderdduizenden mensen slaanop de vlucht. Maar op het landgoed Georgenhof dompelt de beeldschone Katharina von Globig zich onder in een droomwereld vol muziek en literatuur. Wanneer de dorpspastoor haar vraagt een onderduiker op te vangen ,stemt ze in. De man wordt echter opgepakt, evenals de argeloze Katharina. En terwijl zij wegkwijnt in haar koude cel, slaan haar familieleden op devlucht. Een aftocht die eindigt in een nachtmerrie.

Biografische Informatie

  • Geboren op 29 april 1929
  • Geboorteplaats: Rostock, Duitsland
  • Nationaliteit: Duitsland
  • Overleden op 5 oktober 2007
  • Sterfplaats: Ziekenhuis in Rotenburg an der Wümme, Duitsland
  • Leeftijd: 78 jaar
  • Doodsoorzaak: darmkanker
  • Boeken van Kempowski

Bijpassende Boeken en Informatie

Michiel Janzen – De jacht op de Führer

Michiel Janzen De jacht op de Führer recensie en informatie over de inhoud van de thriller over de laatste dagen van Adolf Hitler. Op 16 oktober 2020 verschijnt bij Uitgeverij Lannoo de nieuwe factionthriller van de Nederlandse schrijver Michiel Janzen.

Michiel Janzen De jacht op de Führer Recensie en Informatie

Als de redactie het boek leest, kun je op deze pagina de recensie en waardering vinden van de oorlogsthriller De jacht op de Führer. Het boek is geschreven door Michiel Janzen. Daarnaast zijn hier gegevens van de uitgave en bestelmogelijkheden opgenomen. Bovendien kun je op deze pagina informatie lezen over de inhoud van de factionthriller over de laatste dagen van Adolf Hitler, geschreven door Michiel Janzen.

Michiel Janzen De jacht op de Führer Recensie

De jacht op de Führer

  • Schrijver: Michiel Janzen (Nederland)
  • Soort boek: factionthriller, oorlogsthriller
  • Uitgever: Lannoo
  • Verschijnt: 16 oktober 2020
  • Omvang: 440 pagina’s
  • Uitgave: Paperback / Ebook

Flaptekst van de oorlogsthriller van Michiel Janzen

Berlijn, 17 maart 1945. Adolf Hitler roept de hulp in van zijn favoriete commando, Otto Skorzeny, om hem te helpen ontsnappen uit zijn bunker in de belegerde stad. Skorzeny heeft voor deze ontsnappingspoging, Operatie Grau, drie scenario’s gereed. Maar naarmate de tijd vordert, lijkt geen enkel scenario meer uitvoerbaar. Zowel de Russen als de Britten komen stilaan dichterbij. Het net sluit aan alle kanten. De jacht op de nazidictator is begonnen.

Berlijn, Londen, Moskou. Chaos. Het nieuwste verhaal van Michiel Janzen is de eerste thriller over de laatste dagen van Adolf Hitler. Beleef de ondergang van Europa’s grootste schurk tijdens de apocalyptische instorting van het Derde Rijk, een tijd van ongezien geweld, spionage en intrige.

Een verhaal rijk aan geschiedenis en nog rijker aan historische feiten die je versteld zullen doen staan. Een must-read voor liefhebbers van Philip Kerr, Robert Harris en iedereen met een fascinatie voor de thematiek van Der Untergang.

Bijpassende boeken en informatie

Victor Klemperer – Barre bevrijding

Victor Klemperer Barre bevrijding recensie en informatie over de inhoud van het dagboek januari – juni 1945. In april 2020 verschijnt bij Uitgeverij Atlas Contact het deel van het oorlogsdagboek over de bevrijding van Victor Klemperer.

Victor Klemperer Barre bevrijding Recensie en Informatie

Hoe zag de bevrijding er in Duitsland uit?” Niemand die ons er een beter idee van kan geven dan Victor Klemperer, de joodse schrijver die de oorlog in Duitsland zelf overleefde,“ staat in de flaptekst van dit boek. Maar ik moet zeggen dat ik dit zelf bij lezing niet helemaal zo heb ervaren.

Een week of wat geleden las ik Een vrouw in Berlijn, door deze verhalen voelde ik mij ooggetuige bij de inval van de Russen en hoe het dagelijks leven,  vooral dat van de vrouwen in Berlijn in tijden van de op handen zijnde bevrijding, eruit zag. Bij Victor Klemperer heb ik deze beleving helaas niet. Natuurlijk was deze tijd voor hem afschuwelijk en levensgevaarlijk, immers een Jood die nooit naar een kamp is afgevoerd. De oorlog overleefde in zijn eigen stad Dresden en bij het grote bombardement op zijn stad in februari 1945 samen met zijn vrouw Eva op de vlucht is geslagen. Dan begint hij een chaotische zwerftocht te voet samen met Eva naar de stad München. Onderweg afhankelijk van je weet niet wie?

De verwarring en de berichtgeving blijft onduidelijk, de verordeningen worden om de haverklap veranderd, niemand weet waar hij/zij aan toe is. Er gaan serieuze berichten over de geallieerden, die beetje bij beetje Duitsland bevrijden. Maar wat doet Hitler en wat doet Goebbels? En alle mensen waar zij aankloppen voor eten en of onderdak? Soms vage bekenden, soms kennissen, en altijd de verlammende angst voor de Gestapo.

Victor Klemperer Barre bevrijding Recensie

Vreugde onderweg wanneer zij aankwamen bij kennissen die hen dood gewaand hadden, een warm onthaal, een bord met eten, herkenning en erkenning. Maar dan weer door. Teleurstelling wanneer beloofd vervoer niet door kon gaan. Volgepropt in stinkende treinen. Honger, kou, nat, angst. En maar lopen. Kapotte voeten, vermoeid, alles stinkend en onmenselijk.

Altijd maar weer vliegtuigen die overkwamen, bombardementen, elkaar kwijt raken, en later toch weer vinden. En momenten zoeken en vinden om aantekeningen te maken van deze afschuwelijke oorlog. Een dagboek bij houden, en waar de geschreven teksten achter te laten zodat er niets van deze verschrikkelijke oorlog verloren zou gaan. Eva, de pragmatische, de regelaar, die in elke nieuw dorp, elke nieuwe stad de nodige administratieve zaken regelde. Zaken voor elkaar kreeg, bonnen om te eten, onderdak, een veilig adres.  Mooi is het moment dat Victor Klemperer zich realiseert dat hij zonder Eva verloren is, hulpeloos, machteloos.

Kapotte voeten, vermoeid, alles stinkend en onmenselijk

En dan in München en duidelijk wordt dat de oorlog echt voorbij is, de terugtocht naar Dresden. Met net zoveel hindernissen als de heenweg. Maar dan wellicht met minder angst voor de Gestapo, maar in een land dat zo kapot geschoten is, zoveel cruciale infrastructuur niet vanzelfsprekend is, honger, dood en verderf op bijna elke straathoek op de loer ligt. Klemperer verwoordt dat indrukwekkend wanneer hij zegt dat niet alleen het woord ‘onmogelijk’ uit de mode is geraakt maar dat ook het woord ‘onvoorstelbaar’ geen geldigheidswaarde meer heeft. (pagina 68)

Wellicht is het taalgebruik van Victor Klemperer te hoog gegrepen voor mij. Sommige zinnen moest ik drie keer lezen voor ik de logica doorhad. Hoe de zwerftocht zowel op de heen als de terugweg van Dresden naar München kon ik moeilijk volgen. De afstandelijke manier van het beschrijven van de onwaarschijnlijke verschrikkingen van deze zwerftochten raken mij persoonlijk te weinig. Dat zegt wellicht heel veel over mij, maar ik vond dat wel jammer. Barre bevrijding is gewaardeerd met ∗∗∗∗∗ (goed).

Recensie van Mieke Koster

Barre bevrijding

Dagboek januari – juni 1945

  • Schrijver: Victor Klemperer (Duitsland)
  • Soort boek: oorlogsdagboek
  • Origineel: Und so ist alles schwankend (1996)
  • Uitgever: Atlas Contact
  • Verschijnt: 2 april 2020
  • Omvang: 144 pagina’s
  • Uitgave: Paperback
  • Waardering: ∗∗∗∗∗ (goed)

Flaptekst van het oorlogsdagboek

Hoe zag de bevrijding er in Duitsland uit? Niemand die ons er een beter idee van kan geven dan Victor Klemperer, de Joodse schrijver die de oorlog in Duitsland zelf overleefde en het verschrikkelijke bombardement van Dresden aan den lijve ervoer. Het jaar 1945 uit die dagboeken, Tot het bittere eind, geeft ons een schrijnend beeld van oorlog en bevrijding beide. In de nacht waarin Dresden met de grond gelijk wordt gemaakt, februari 1945, weet hij met zijn vrouw Eva uit de stad te vluchten en begint, te voet, aan een chaotische zwerftocht naar München, dwars door de ondergaande nazistaat. In mei 1945 wordt zuid-Duitsland door de Amerikanen bevrijd – en begint voor Klemperer een al even helse tocht terug naar Dresden.

Krioelende massa’s vluchtelingen, soldaten, mensen uit concentratiekampen, nazi’s, – alles en iedereen op de rand van de uitputting en op zoek naar voedsel en onderdak, maandenlang. Zo ziet bevrijding er óók uit. De Klemperers dwalen wekenlang door een volkomen verwoest Duitsland. Ergens in juni 1945 bereiken ze Dresden en zoeken hun huis in een buitenwijk, dat ze jaren eerder gedwongen hebben moeten verlaten en dat wonderlijk genoeg bijna onaangetast is gebleven. Pas dan begint hun bevrijding.

Bijpassende Boeken en Informatie

Erik Ader – Oorlogen & oceanen

Erik Ader Oorlogen & oceanen recensie en informatie over de inhoud van deze familiegeschiedenis. Op 3 november 2020 verschijnt bij Uitgeverij Querido Fosfor deze familiegeschiedenis van de Nederlandse diplomaat en schrijver Erik Ader.

Erik Ader Oorlogen & oceanen Recensie en Informatie

Als de redactie het boek leest, kun je op deze pagina de recensie en waardering vinden van de familiegeschiedenis Oorlogen & oceanen. Het boek is geschreven door Erik Ader. Daarnaast zijn hier gegevens van de uitgave en bestelmogelijkheden opgenomen. Bovendien kun je op deze pagina informatie lezen over de inhoud van het boek van de Nederlandse diplomaat en schrijver Erik Ader.

Erik Ader Oorlogen & oceanen Recensie

Oorlogen & oceanen

Een familiegeschiedenis

  • Schrijver: Eik Ader (Nederland)
  • Soort boek: familiegeschiedenis
  • Uitgever: Querido Fosfor
  • Verschijnt: 3 november 2020
  • Omvang: 416 pagina’s
  • Uitgave: Paperback

Flaptekst van het boek van Erik Ader

Erik Ader is de zoon van dominee Bastiaan J. Ader, die vóór de oorlog naar Jeruzalem fietste, in de oorlog honderden Joden een onderduikadres bezorgde en werkte aan een plan om Kamp Westerbork te bevrijden. Twee weken nadat Erik ter wereld kwam, werd zijn vader gefusilleerd. Hij moest het doen met de legende, maar ook met het gepantserde verdriet van zijn moeder, en met de aanstekelijke onaangepastheid van zijn oudere broer Bas Jan, in wie zich een bijzondere artistieke aanleg openbaarde die hem uiteindelijk wereldberoemd zou maken, maar ook op een fatale tocht over de Atlantische Oceaan voerde.

In Oorlogen & oceanen beschrijft Erik Ader hoe de Duitse bezetting een stempel drukte op alle leden van het gezin. En het ongemak wanneer hij er in zijn latere leven als diplomaat achter komt dat het verzetswerk van zijn vader inmiddels inzet werd in een nieuwe strijd, nu in het Midden-Oosten.

Bijpassende boeken en informatie

Jane Gardam – Ver van Verona

Jane Gardam Ver van Verona recensie en informatie van deze debuutroman uit 1971. Op 17 september 2020 verschijnt bij Uitgeverij Cossee de Nederlandse vertaling van de roman A Long Way from Verona van de Engelse schrijfster Jane Gardam.

Jane Gardam Ver van Verona recensie

Ver van Verona is de Nederlandse vertaling van weer een geweldige roman van de Britse schrijfster Jane Gardam, van wie ik met heel veel plezier eerder al een aantal boeken las. Ver van Verona is een vertaalde heruitgave van de debuutroman van deze fantastische schrijfster.

“Laat ik maar meteen vertellen dat ik door een overweldigende ervaring op mijn negende niet meer helemaal normaal ben.”

Dit is de zin waarmee Gardam haar verhaal begint. Het is onmogelijk om niet meteen heel erg nieuwsgierig naar deze hoofdpersoon te zijn. Heel menselijk wil je gewoon weten wat er met deze persoon – want dat het om een jonge vrouw gaat die schrijft, dat weet je op dat moment nog niet – aan de hand is. Een grandioze opening!

Zoals ik gewend ben van Gardam’s boeken zit de Britse sfeer er ook meteen in.

Jessica Vye blijkt de hoofdpersoon uit deze roman te heten. Al jong weet Jessica dat ze schrijfster wil worden – of is ze het al? Vanuit Jessica’s perspectief worden we als lezer meegevoerd in avonturen tijdens de oorlogsjaren: het leven op een meisjesschool aan zee, een bezoek aan een heuse theesalon, maar ook een bombardement op “zomaar een straat”. Jessica’s vader was eerst conrector op een school, maar heeft nu een baan aangenomen als kapelaan. Moeder Vye weet nog niet zo goed wat zij met haar nieuwe rol als kapelaans-vrouw aan moet.  Gardam beschrijft op haar gebruikelijke krachtige manier de zielenroerselen van de 14-jarige hoofdpersoon en ze doet dat met Britse humor.

Ik heb er lang over gedaan eer ik begreep hoe Gardam aan de titel voor dit boek was gekomen – pas later realiseerde ik me, dat die ontstaan was uit een boek wat voor hoofdpersoon Jessica op school verplichte literatuur was.

Dit boek vind ik een enorme aanrader – het leest “lekker” weg, maar is toch echt een roman met diepgang en een verhaal over een bijzonder en boeiend meisje. Jane Gardam is trouwens op 28 april 2025 overleden op 96-jarige leeftijd. De roman is gewaardeerd met ∗∗∗∗ (uitstekend).

Recensie van Monique van der Hoeven

Jane Gardam Ver van Verona Recensie

Ver van Verona

  • Schrijfster: Jane Gardam (Engeland)
  • Soort boek: Engelse roman
  • Origineel: A Long Way from Verona (1971)
  • Nederlandse vertaling: Gerda Baardman, Kitty Pouwels
  • Uitgever: Cossee
  • Verschijnt: 17 september 2020
  • Omvang: 224 pagina’s
  • Uitgave: gebonden boek / ebook
  • Prijs: € 23,99 / € 12,99
  • Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
  • Boek bestellen bij: Boekenwereld / Bol / Libris

Flaptekst van de debuutroman van Jane Gardam

“Laat ik maar meteen vertellen dat ik door een overweldigende ervaring op mijn negende niet meer normaal ben.” De overweldigende ervaring waar Jessica Vye het in de openingszin van Ver van Verona over heeft, kleurt haar schooldagen en haar reactie op de wereld om haar heen: een wereld van rantsoeneringen en oorlogsbeperkingen, van ongemakkelijke jurken, ingetogen essays en stoffige tearooms. Wat de jonge Jessica heeft van een gerespecteerde auteur te horen gekregen dat ze ‘zonder enige twijfel’ een geboren schrijfster is. Het bewijs zit in haar drang om onvoorwaardelijk en op de onhandigste momenten de waarheid te spreken. Ze doet er alles aan om op haar manier op te groeien, om haar eigen leven te leiden in de belsoten wereld van een meisjesschool en in het sombere huisje waar ze met haar ouders en broertje is gaan wonen toen haar vader besloot om kepelaan te worden. Ze heeft welgeteld één vriendin – de rest van haar kleine, door de oorlog overschaduwde wereld aanschouwt ze met een mengeling van fascinatie en walging. Maar het kan haar niet schelen, want ze heeft al haar explosieve kracht nodig om schrijver te worden. Of is ze dat al?

Ver van Verona, Jane Gardams debuutroman, bevat alles waar Gardam later om gekoesterd zou worden: de typisch Britse sfeer, haar eigenzinnige, psychologisch scherpe pen en haar speciale humor. De prachtige verhalen over jonge meisjes op de drempel van het volwassen worden – De dochter van Crusoe en Op de klippen – worden nu vergezeld door een andere roman die even fris en levendig, komisch en ontroerend is.

Jane Gardam is geboren op 28 juni 1928 in is de enige schrijver die twee keer met de Costa Book Award bekroond is. Een onberispelijke man werd in maart 2017 uitgeroepen tot Boek van de Maand bij De Wereld Draait Door en stond wekenlang in de Bestseller 60. Een trouwe vrouw (2017), Laatste vrienden (2018) en De dochter van Crusoe (2018). Hoogachtend, Eliza Peabody (2021) en Een lange zomer vrij (2025, ∗∗∗∗) waren wederom favoriet bij lezers, boekhandels en pers. Ook is ze de auteur van het Cossee broekzakbibliotheek-boekje De geheime brieven. Met Op de klippen (2019) behaalde Jane Gardam in 1978 de shortlist van de Man Booker Prize. Haar oeuvre omvat meer dan dertig boeken, romans, verhalen en kinderboeken. Ze is Fellow van de Royal Society of Literature

Bijpassende boeken en informatie