Adam Ehrlich Sachs De ogen van de astronoom recensie en informatie over de inhoud van deze historische roman over Gottfried Leibniz. Op 26 mei 2020 verschijnt bij Uitgeverij Atlas Contact de Nederlandse vertaling van de roman The Organs of Sense, geschreven door Adam Ehrlich Sachs.
Adam Ehrlich Sachs De ogen van de astronoom Recensie en Informatie
Wat klopt er van wat we zien? Is dat de praktische betekenis of moet je dieper, verder, het innerlijk inkijken? Wat gebeurt er wanneer je je blind staart op de uitkomst, toewerkt naar een ongewisse uitkomst en intussen vergeet welke details je daarvoor inzet. En je vergeet je af te vragen of al dat werk zal leiden tot het “blinde” resultaat dat je al die tijd al voor ogen dacht te hebben. Wat als je je verliest in met name de belangwekkende details en de onbeduidende zaken over het hoofd ziet, verrukt over de buitenkant, onverschillig tegenover de binnenkant.
Verrukt over de buitenkant, onverschillig tegenover de binnenkant
De jonge wetenschapper Gottfried Leibniz worstelt met deze vragen wanneer hij besluit op bezoek te gaan bij de blinde astronoom boven op een berg ergens in de Bohemen. Deze astronoom doet in 1666 een voorspelling waar geen van zijn vakbroeders, geloof aanhecht. Hij voorspelt op 30 juni van dat jaar een totale zonsverduistering. En er zijn nog drie uur te gaan wanneer Gottfried aankomt bij deze vreemde vogel. Opgeslokt door het bizarre levensverhaal van deze blinde astronoom, maakt Adam Ehrlich Sachs het de lezer van zijn debuutroman absoluut niet makkelijk.
“Onderscheidingen, en dus kennis, en dus zelfkennis, beginnen met dit kijken naar het gezicht van de ander. In het huis van je vader, kijkend naar het gezicht van je vader, is de wereld helder, maar ongedefinieerd; dan ga je het huis uit en kijk je naar andere dingen, inclusief het gezicht van andere mensen, en je ogen beginnen achteruit te gaan, maar je geest wordt scherper terwijl de wereld vager wordt maar duidelijker; ten slotte worden je ogen uitgerukt, maar je geest wordt ongekend lucide en de wereld wordt zwart maar ongekend scherp afgetekend”.
Zo praat de astronoom maar door over zijn manier van kennis verwerven, zijn zekerheid daarover. Hij vertelt hoe hij het geloof in zijn vader, de uitvinder die een microkosmos bouwde met duizenden kleine spiegeltjes maar die in het geheel niet het stadium van een grote doos met spiegeltjes ontsproot. Hij vertelde dat vader en hij verloor zijn vader en nog veel meer. Hij komt in het keizerlijk paleis in Praag terecht en wordt keizerlijk astronoom en leraar voor diens krankzinnige zoon.
Een ongelooflijk bizar en absurdistisch verhaal volgt, over zijn verblijf in dat kasteel en de waanzin van al haar bewoners. En hoe de keizer zijn wonderkamer vulde met uitvindingen, wangedrochten op sterk water en hoe natuurkundigen, wiskundigen, filosofen met de regelmaat van de klok onthaald werden door de keizer. Zo vult de tijd zich. De astronoom loert als maar door zijn meterslange telescoop en noteert zijn dagelijkse bevindingen in zijn logboek en houdt Gottfried op de hoogte hoe lang het nog duurt tot de totale zonsverduistering. Gottfried hoopt dat deze tijd genoeg zal zijn voor de astronoom hem te vertellen van zijn totale blindheid.
En dat lukt, en de zonsverduistering vindt daadwerkelijk plaats. Maar of de jonge wetenschapper Gottfried Leibniz dit bij volle bewustzijn meemaakt is de vraag.
De absurditeit maakt van deze gecompliceerde roman een meeslepend leesavontuur
Jeetje, wat een boek. Moeilijk te volgen, teveel onderwerpen passeerden de revue waar ik als lezer weinig kaas van heb gegeten. Toch is de absurditeit van deze roman zo meeslepend waardoor het niet kunnen bijbenen van de schrijver voor mij niet perse onoverkomelijk was. De ogen van de astronoom is gewaardeerd met ∗∗∗∗∗ (zeer goed).
Recensie van Mieke Koster
De ogen van de astronoom
- Schrijver: Adam Ehrlich Sachs (Verenigde Staten)
- Soort boek: Amerikaanse roman
- Origineel: The Organs of Sense (2019)
- Nederlandse vertaling: Janneke van der Meulen
- Uitgever: Atlas Contact
- Verschijnt: 26 mei 2020
- Omvang: 253 pagina’s
- Uitgave: Paperback / Ebook
- Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Flaptekst van de roman van Adam Ehrlich Sachs
In de roman De ogen van de astronoom schrijft Adam Ehrlich Sachs over een voorspelling uit 1666 waaraan geen geloof wordt gehecht: op 30 juni van datzelfde jaar zal heel Europa klokslag twaalf uur ’s middags vier seconden lang in volstrekte duisternis worden gehuld. Het gerucht gaat dat deze astronoom niet alleen de langste telescoop gebruikt die ooit gebouwd is maar dat hij tevens blind is. Is hij krankzinnig? Of is er iets anders aan de hand?
Geobsedeerd door deze vragen besluit de dan nog jonge wetenschapper Gottfried Leibniz de astronoom te bezoeken en de waarheid te achterhalen. Als Leibniz bij het observatorium aankomt, duurt het nog maar drie uur voordat de zonsverduistering zal plaatsvinden – of zal uitblijven. Tijdens deze drie uur komt Leibniz aan de weet hoe de klaarblijkelijk blinde astronoom tot zijn voorspelling is gekomen. Maar ook: hoe hij het licht in zijn ogen is kwijtgeraakt.
