Louise Glück Marigold en Rose recensie en informatie over de inhoud van het prozadebuut van de winnaar van de Nobelprijs voor de Literatuur in 2020. Op 18 juli 2023 verschijnt bij uitgeverij De Arbeiderspers de Nederlandse vertaling van Marigold and Rose geschreven door de Amerikaanse dichter Louise Glück.

Louise Glück Marigold en Rose recensie en informatie

Als de redactie het boek leest, kun je op deze pagina de recensie en waardering vinden van Marigold en Rose. Het boek is geschreven door Louise Glück. Daarnaast zijn hier gegevens van de uitgave en bestelmogelijkheden opgenomen. Bovendien kun je op deze pagina informatie lezen over de inhoud van het nieuwe boek van de winnaar van de Nobelprijs voor de Literatuur in 2020, Louise Glück.

Recensie van Tim Donker

Je zou maar de Nobelprijs voor de literatuur winnen.

(en weet je nog dat Dylan ‘m won)
(en iedereen was boos)
(of naja Willem was boos)
(waar zingt hij dan over, ik versta hem niet)
(zei hij)
(hij heeft die prijs gekregen voor zijn teksten niet voor zijn zangkwaliteiten)
(zei ik)
(en ik stond)
(en ik stond en dacht aan)
(en ik stond en ik dacht aan Welnetzogoedmarieke)

Je zou maar de Nobelprijs voor de literatuur winnen. Wat moet je nog doen, wat kan je nog schrijven, waarmee kun je afkomen dat Nobelprijswinnaarwaardig is, want iedereen gaat doen, iedereen gaat zeggen, iedereen gaan denken, want zo zijn ze wel, die iedereen. Misschien maar gewoon niks. Misschien maar gewoon een of ander artificieel nulpunt. Misschien maar gewoon een begin.

Glück vond een meervoudig nulpunt. Marigold en Rose is haar prozadebuut. En het beschrijft het eerste levensjaar van een tweeling. Dit is de nul waarheen een Nobelprijswinnaar moest kruipen om opnieuw te kunnen betoveren. Want dit is een klein, lief, sprookjesachtig boek geworden dat opmerkelijk genoeg nog poëtieser is dan haar poëzie.

De zusjes Marigold en Rose zijn opmerkelijke babies. Ze kijken, zien, merken op, denken. Ze hebben, vinden ze zelf, “een innerlijk leven”: “Marigold zat nog steeds te lezen. Natuurlijk zat ze niet te lezen. De tweelingzussen konden geen van beiden lezen, ze waren baby’s. Maar we hebben een innerlijk leven, dacht Rose.”

En:

“Marigold was bezig met het schrijven van een boek. Dat ze niet kon lezen vormde een belemmering. Niettemin nam het boek vorm aan in haar hoofd. De woorden zouden later volgen. In het boek kwamen mensen voor maar ook dieren. In alle boeken, vond Marigold, zouden dieren voor moeten komen. Mensen waren niet genoeg.”

Het menselijk tekort schuilt hem vaak in taal; wat mensen zeggen, dekt, zo zal de tweeling ondervinden, meer dan eens de lading niet:

“Als Moeder het over het huis had zei ze dat de tweeling niet in de benedenwoning paste. Misschien dacht ze aan Marigold en de trap. Maar ze pasten wel degelijk. Het was niet alsof het elastiek was geknapt of de klakkers niet meer dicht klakten. Er waren niet eens klakkers. Er waren alleen maar kamers en badkamers en bedden en wiegjes.”

Of:

“Opeens ging Oma naar de Hemel. Dat was niet hetzelfde als wanneer Vader naar zijn werk ging. Ten eerste, als je naar de Hemel ging, bleef je daar. Ten tweede was de Hemel, volgens moeder fantastisch. Het was een plek ver weg waar mensen van wie je hield naartoe gingen om gelukkig te zijn. Zelfs Rose vond dit twijfelachtig. De tweeling begon te begrijpen dat er een bepaald soort uitleg bestond die geschikt werd bevonden voor baby’s. Wat het verschil was met niet de waarheid vertellen was niet duidelijk. Maar je wist dat je zo’n uitleg had gekregen als Moeder zei: Op een dag zullen jullie het begrijpen, meisjes.”

En dan deze nog, mij als thuisblijfvader uit het hart gegrepen:

“Rond dezelfde tijd begon Moeder te praten over weer aan het werk gaan. Ze zei tegen Vader dat ze een bijdrage wilde leveren aan het huishouden. Als je het de tweeling had gevraagd (wat niemand deed) zouden ze gezegd hebben dat Moeder een bijdrage leverde door Moeder te zijn. Vader legde uit dat dit voor Moeder anders was omdat moeders niet betaald kregen en mensen die betaald kregen blijkbaar iets bijdroegen terwijl je aan mensen die niet betaald kregen helemaal niets had. Daar trapte de tweeling natuurlijk niet in.”

Feitelijk een soort vestzakessay over maatschappelijk nut en, ach laat ik hem dan toch maar gebruiken: kapitalisme – nut dat klaarblijkelijk alleen maar uitdrukbaar is in geld. Hoe ik met mijn zoon, mijn lieve moje wijze nu tienjarige zoon, laatst een gesprekje had over dat er misschien een tijd ging komen, als hij en zijn zus allebei op de middelbare school zaten, ik weer alle dagen zou gaan werken omdat ik dat voor hun geboorte ook had gedaan. En hoe hij zei, stellig, met iets van tranen in zijn stem, dat hij dat absoluut niet wilde, niet nu, niet over een paar jaar. En hoe het gesprek via loon en geld op bruikbaar zijn kwam en hoe ik, met dat gesprekje in het achterhoofd, kippenvel over gans mijn lijf kreeg bij lezing van deze hogergeciteerde regels.

Zo is dit moje boek rijk aan poëzie, dromerigheid, maatschappelijk kommentaar, (taal)filosofie en psychologische en sociologische schetsen. Daar zijn niet per se honderden en honderden bladzijden voor nodig – Glück kan het in minder dan zestig. Maar door de vertalersnoot komt de teller uiteindelijk op 62 pagina’s te staan, een kort exposé over het belang van namen. Er was namelijk overwogen de namen te vertalen in Madelief en Roos. “Maar een Madelief is immers geen eenjarige, maar een vaste plant.” schrijft vertaler Jeske van der Velden. “Een detail waar Marigold niet zomaar overheen zou kunnen stappen – zelfs als ze kon lopen.” En ik dacht aan die kollega, inmiddels ex-kollega, die ooit, in een grijzer verlezen, vertaler was geweest, en zich nog steeds heerlijk opwinden kon over vertaalfouten – voornamelijk vertaalfouten in de ondertiteling op televisie. Een vertaler moet van alles verstand hebben, was zijn dogma. Anders ontstaan er ergerlijke missers. Plantkunde voorkwam dat Marigold zou worden misverstaan als Madelief. Al had ik Madelief en Roos ook wel in mijn hart kunnen sluiten. De ex-kollega en voormalig vertaler had ook een naam. Die heette Willem.

(ja diezelfde Willem die de Nobelprijs van Dylan niet kon verkroppen)
(zoveel mensen ken ik nou)
(het komt altijd weer uit bij)
(het komt altijd weer uit bij wat dezelfde mensen zeggen)
(het komt altijd weer uit bij het licht)
(het licht dat viel)
(hoe het licht haar ogen raakte)
(hoe ze daar stond)
(hoe Welnetzogoedmarieke daar stond)
(en hoe ze dat zelf niet wist)

Marigold en Rose

• Auteur: Louise Glück (Verenigde Staten)
• Soort boek: proza
• Origineel: Marigold and Rose (2022)
• Nederlandse vertaling: Jeske van den Velden
• Uitgever: De Arbeiderspers
• Verschijnt: 18 juli 2023
• Omvang: 64 pagina’s
• Uitgave: gebonden boek
• Prijs: € 17,99
• Boek bestellen bij: Bol / Libris

Flaptekst van het prozadebuut van Louise Glück

Marigold en Rose is een wonderlijke kroniek over het eerste levensjaar van twee tweelingzusjes. Ze leren trapklimmen, bekijken elkaar als criminelen door de spijlen van hun bedjes, en beginnen te spreken. Zowel triest als grappig, en doordrongen van een gevoel van stoïcijnse verwondering beschrijft dit proza het grote mysterie van taal en tijd, van wat is, wat is geweest en wat zal komen, en het ontluiken van karakter in een wereld vóór de taal: de sprookjesachtige wereld van onze kindertijd.

Een sprookje en tegelijk een sage van meerdere generaties; een stuk voor twee handen dat ook een symfonie is; een gedicht, maar tevens een briljante autobiografie.

Bijpassende boeken en informatie

• Nieuwe boeken 2023